Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadowydaniapolskiego
IX
Dowiedziono,żeautorkaświadomieizpremedytacjąoczerniałaStrzeleckiegonie
tylkojakoczłowieka,aleijakonaukowca.NiemiałStrzelecki,niestety,szczęścia
doaustralijskichpiór:niedostarczałyonerzetelnychinformacjianizajegożycia,
anipóźniej.Krążyłaplotka,żeStrzeleckibynajmniejniebyłnaGórzeKościuszki!
Stawianomuwielenieprawdziwychzarzutów(kobieciarz,oszustikłamca).Nie-
któreznichobróciłysięwmityinadalpokutują.
WyrazywdzięcznościnależąsięPaszkowskiemuzaopublikowanie(1973)
iopatrzenieprzedmowąważnegodokumentuH.P.G.Clews’aStrzelecki)sAscentof
MountKosciuszko1840.Clewstopostaćlegendarna,cenionykartografigeode-
tazwiązanyzbudowągigantycznejelektrowniSnowyMountainsHydro-Electric
Scheme.DziękifenomenalnejznajomościGórŚnieżnych,poprzeanalizowaniu
bodajwszystkichpracnatematodkryciaGóryKościuszki,Clewsustaliłniezbicie
iniepodważalnie,żeStrzeleckiistotniestanąłnaszczycieGóryKościuszki12mar-
ca1840r...Dodałnawet,żestałosiętoogodzinie15.00!
Awięcjedenmitskutecznieobalony!NadobalaniempozostałychPaszkowski
pracowałniestrudzenieprzezwielelat.Iotowroku1997ukazujesięwielkaksięga
oStrzeleckim.Wydanazostaławniewielkimnakładzietysiącaegzemplarzy(ale
cudemnadaljestdostępnawinternecie).Mimoklimatuwielokulturowości,dzieło
PolakaoPolakuniedoczekałosięmasowejpromocjiwprasieaustralijskiej.Tra-
fiło,owszem,dosubskrybentówicoważniejszedoNationalLibraryofAustralia,
jakteżdobibliotekstanowychorazuniwersyteckich.Jesttodefactodziełonauko-
we,licząceprawie400stron,włączniezbogatąbibliografią,obszernymiprzypisa-
mi,indeksemnazwisk,licznymimapamiizdjęciami.Krótkomówiąc,niemana
świecieinnego,lepszegokompendiumwiedzyoStrzeleckim.Niejesttooczywi-
ścieksiążkanajedenwieczór.Jejlektura-rozłożonanadniitygodnie-stanowi
egzotycznąprzygodę.
Naksiążkęskładasiędwadzieściajedenrozdziałówułożonychchronologicz-
nie.Pierwszeopowiadająodzieciństwieimłodości,opodróżachPawłaEdmun-
dapokraju(czyliPolscepodzaborami),potemdoobuAmerykiWyspOceanii.
W1839rokuprzenosimysiędoAustraliiiwreszciew1843znówdoEuropy
(Anglia,Irlandia).Tuwielcezaskakujeopowieśćosławnympodróżniku,który
podejmujesięmisjihumanitarnejwIrlandii.Wcześnieosierocony,całymsercem
oddałsięratowaniuodśmiercigłodowejponaddwustutysięcyirlandzkichdzieci.
Nakoniecpełnaniespodzianek,jakżekolorowaopowieśćomałoznanymokre-
sieżyciasirStrzeleckiegowLondyniewśródarystokratów,ministrów,magnatów.
Opromienionysławązakończyłswójżywotw1873roku.
Wczasielekturykolejnychrozdziałówczytelnikmożesięniejednokrotnie
zdziwić.Czyprawdąjest,żePawełjakonastolatekuwiódłwWarszawiemłodą
mężatkę?Czyzdezerterowałzpruskiejarmii?DlaczegouciekłdoKrakowa?Jakie
wrażeniezrobiłnanimKopiecKościuszki(wszakjegoojciecwalczyłwPowstaniu
AdamMickiewiczUniversityPress©2021
