Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pojęcieipodstawowekoncepcjespołeczeństwainformacyjnego
Heidegger(1977).JeanBaudrillard(1993)zwrócił
uwagę,żetechnologia,przenoszącczłowiekado
światawirtualnego,doprowadziładojegowyob-
cowaniaiprzyczyniłasiędokatastrofywspółcze-
snejcywilizacji.
Przyglądającsięzmianomcywilizacyjnym,
nietrudnozauważyć,żewyrażoneprzezwielu
teoretykówkrytycznesłowapodadresemtech-
nologiizasługująnauwagę.Jednocześnienie
możnasięzgodzićzwypowiedziamiStolla,który
negatywnieoceniawykorzystanietechnologiiin-
formacyjnejwdomu,ponieważ_jegozdaniem
_technologiaczynizdomuwięzienie.Ryszard
Pachociński(2001,s.30)stwierdza,żetakiestano-
wiskojesttrudnedozaakceptowaniachociażby
zewzględunato,żewieluludziprzebywawdo-
muzkonieczności,np.zewzględunaniepełno-
sprawnośćczywychowaniedzieci,iwzwiązku
ztymtechnologiainformacyjnajestdlanich
oknemnaświat.Takżekorzystaniezwieluusług
(bankowych,telezakupów)wiążesięzwykorzy-
staniemdomowychkomputerówpodłączonych
dosieciinternetowej.
Współcześnientuzjaścitechniki,jakrównież
ichoponenciszermujączęstohasłami,uktórych
podłożatkwiąpłytkie,pobieżneanalizy,uprze-
dzenia,subiektywizmorazbrakumiejętności
szerokiegoikrytycznegowidzenia_zwracająna
touwagęAleXanderBardiJanSóderqVist(2006,
s.37).Nowatechnologiaprzyczyniasiędorozwo-
junauki,aprzeztopozwalanamżyćdłużej,
wpływanaeliminacjęwieluchoróbdoniedawna
śmiertelnych,poprawiamilionomludzistandard
życia,ajednocześnienielikwidujekonfliktów
(raczejjekomplikuje)orazniesieogromnezagro-
żeniadlaczłowieka.
Każdyzprezentowanychpoglądównatemat
wpływutechnologiinaspołeczeństwomaswoje
racje.Dlategoobecniecorazczęściejzwycięża
poglądumiarkowany,któryzjednejstronyprzyj-
mujezastrzeżeniaprzeciwnikówtechnologii,
zdrugiej_mówiopotrzebiemądregowprowa-
dzaniatechnologiidopowszechnegoużytku
społecznego.
BardiSóderqVist(tamże,s.39_40)przytaczają
zaEllulemczterygłówne,decydująceotymczyn-
niki.Zanimpojawisiętechnologiadokonująca
zmian:
musizostaćukształtowanyaparat;korzenie
innowacjitkwiąwpoprzedniejepoce;
musinastąpićwzrostliczbyludności;
33
musząwystąpićdwaczęściowowykluczające
sięzjawiska,społeczeństwomusibyćstabilne
iwstaniepewnegorozprężenia;
musipowstaćklimatspołeczny,np.złago-
dzeniesztywnychnakazówreligijnychiide-
ologicznych.
Stanowiskoumiarkowanenierozstrzyga,czy
technologiajestskutkiem,czyprzyczynązmian
społecznych,natomiastkierujeuwagęnarolę,ja-
kąodgrywawżyciuczłowiekaorazspołeczeń-
stwa.Możnabytenproblemspuentowaćwypo-
wiedziąThomasaHughesa:
UTechnologiamożebyćzarównoskutkiem,jak
iprzyczyną;możekształtowaćlubbyćkształtowa-
naprzezspołeczeństwo.Wmiaręjejrozwoju
izwiększaniastopniakomplikacjitechnologia
wwiększymstopniukształtujespołeczeństwo,
awmniejszymjestprzezniekształtowana»(cyt.
za:Wallace,2001,s.306).
KathleenWoodward(Kirkupiin.,1999,s.281_
_282)podczasocenywpływutechnikinażycie
społeczneprzyjęłakilkazałożeń:
niejestonaUneutralna»(stanowiskotoprzyj-
mujątakżedeKerckhoVe,Postman);
niemożnaoniejmyślećwkategoriachczyn-
nikaniezależnego,autonomicznego,ponie-
ważjestpowiązanazróżnymizwiązkami
społecznymi;
poszczególnetechnologienależywidziećwe
właściwymkontekściespołecznym,techno-
logicznym,anietraktowaćjakmechaniczne-
gopotwora;
należyzwrócićuwagęnasytuację,wktórej
pojęcietoużywanejestwznaczeniuprze-
nośnym,naokreślenieczegośinnego(jak
uFoucaulta).
1.3.Pojęcieipodstawowe
koncepcjespołeczeństwa
informacyjnego
DrugapołowaXXwiekucharakteryzujesięnieby-
wałymwzrostemznaczeniainformacji.Zain-
teresowaniedostępemdoniejzestronyświata
ekonomii,nauki,kultury,sztukiipolitykizaowo-
cowałowielomakoncepcjamizmianspołeczno-
