Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Kwieciński,B.Śliwerski,Pedagogika.Podręcznikakademicki.T.2,Warszawa2003,ISBN83-01-14133-6,©byWNPWN2005
Rozdział1.Istotaiprzedmiotbadańteoriiwychowania
17
WincentegoOkoniateoriawychowaniajestdefiniowanajako„dyscyplinauważana
wPolscezajednązpodstawowychnaukpedagogicznych,zajmującasięprob-
lematykącelw,treści,metodiorganizacjiwychowaniamoralnego,społecznego,
estetycznegoifizycznego”
4
.
Należyodrżnićteorięwychowaniawścisłymtegosłowaznaczeniuod
potocznejteoriiwychowania,ktrajestrodzajemosobistej,zdroworozsądkowej
wiedzyowychowaniu,będącejzbioremwewnętrzniezesobąpowiązanych
przekonańczyideinatematistoty,genezy,celw,uzasadnieńisposobw
wychowywaniainnych.Wśrdcechcharakterystycznychdlapotocznychteorii
wychowaniawymieniasięm.in.to,iż:
•
stanowiprzeciwieństwowiedzynaukowej,
•
jestbardzosilniezwiązanazpraktykąwychowania,
•
powstałanadrodzeprzednaukowegopoznania,wsposbnaturalny,bio-
graficzny,
•
jesttraktowanawkategoriachprawd,samychprzezsięoczywistych,azdo-
bywanychdziękinormalnymfunkcjomrozumu,
•
zawieraelementywiedzyproceduralnejideklaratywnej,
•
dominująwniejinformacjeepizodyczne,
•
jestartykułowanazapomocąjęzykacodziennego,potocznego,
•
niejestwpełniuświadamianasobieprzezautora
5
.
Teoriawychowaniajestbardzomłodąsubdyscyplinąpedagogiki,ktra
powstałapoIIwojnieświatowej
6
.Nieosiągnęłajednakjeszczetakiegostanuwzorca
myśleniaidziałanianaukowego,ktryzostałbyuznanyidoktregostosowałbysię
ogłprofesjonalistw.Wyłoniłasięzpedagogikioglnejjakotenrodzajjejdociekań
teoretycznychipraktycznych,ktrezakładałyzjednejstronypozytywnywpływna
działalnośćwychowawczą,zdrugiejzaśmiałyinspirowaćmyślbadawcządotego,
bydziękimetaanalizomidiagnozomempirycznymprzyczyniaćsiędorozwoju
pedagogikijakonauki.Niejestłatwooddzielićdebatę,jakamiałamiejscenałamach
pismczyrozprawnaukowych,adotyczącątożsamościmetodologicznejiteoretycz-
nejpedagogikiodtej,ktraskupiasięwyłącznienastatusieteoriiwychowania.To
przecieżpedagogikaoglnabyła–obokdydaktyki–jednązpierwszychsubdyscyp-
linpedagogicznych,ktreokreślanojakooglnąteorięwychowania.
4
W.Okoń,Nowysłownikpedagogiczny,wyd.2rozsz.,Warszawa1998,s.401.
5
R.Leppert,Potoczneteoriewychowaniastudentówpedagogiki,Bydgoszcz1996.
6
PedagodzydoszukująsięjejkorzeniwmyślipedagogicznejXIXipoczątkwXXw.Por.
K.Jakubiak,Rozumienie„Teoriiwychowania”wpolskiejmyślipedagogicznejXIXipoczątków
XXwieku.W:Zproblematykimetodologicznejteoriiwychowania,A.Tchorzewski(red.),Bydgoszcz
1992;A.Tchorzewski,Dyskurswokółparadygmatuteoriiwychowania.W:Zproblematyki...,op.cit.;
M.Nowak,Pedagogikaateologiawychowaniawdialoguinterdyscyplinarnym.W:Zproblematyki...,
op.cit.;B.Ratuś,Związkihistoriiiteoriiwychowania(DylematywokresiezmianyustrojuwPolsce).
W:Zproblematyki...,op.cit.;J.Grniewicz,Dyskursfilozoficznyadyskurspedagogicznyowychowaniu.
Namarginesierozważańnad„KrytykąRozumuPedagogicznego”.W:Racjonalnośćpedagogiki,
T.Hejnicka-Bezwińska(red.),Bydgoszcz1995.
2–Pedagogika...