Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wlatach1956,1970i1976[polscy]robotnicysamotnierzucali
wyzwanieelicie[władzy],alecena,jakąpłacili,byłanieproporcjonalnie
wysokawstosunkudouzyskanychkoncesji.Dopieroporewolciez1976
roku,kiedyto[...]inteligencjarozpoczęłabliskąwspółpracęzliderami
robotników,doszłodoprzemianypolskiegospołeczeństwa,która
dokonałasięostateczniew1980roku.Żadnainnasiłapróczklasy
robotniczejniemożezagrozićpotężnejeliciepolitycznejwustrojach
demokracjiludowej,aleklasietejmusząprzewodzićbardziejoświeceni
ludzie[113].
Wniektórychpublikacjachpodkreślano,
że„Solidarność”powstaładziękidziałalnościteoretycznej
konkretnychopozycjonistów.Dlaprzykładu,w1982
r.AdamPrzeworskiamerykańskipolitologpolskiego
pochodzeniaprzekonywał,żesukces„Solidarności”był
możliwydziękitemu,robotnicy„zamiastwyjść
naulice,pozostaliwzakładachpracy”.Dowodził,
żew„wielkimstopniubyłtoowocstrategicznego
geniuszuJackaKuronia,któryznalazłwyrazwjego
sloganie«Niepalciekomitetów!Zakładajciewłasne»”.
Właśnietohasło,przekonywałPrzeworski,„prowadziło
robotnikówlatem١٩٨٠roku”[114].Wpołowielat80.
JonathanSchell,ówcześniejedenzgłównychpublicystów
„TheNewYorkera”,dochodziłdorównieinteresujących
wniosków.Wewprowadzeniudoamerykańskiego
wydaniatekstówAdamaMichnikaszczególniepodkreślał
rolę„profetycznegoeseju”z1976r.zatytułowanego
Nowyewolucjonizm
.Wyraźniedopatrywałsięwnim
źródełnowejorientacjipolskiejopozycjipolitycznej
drugiejpołowylat70.,atakżesamej
„Solidarności”[115].Znamienne,żewewspomnianym
zbiorzetekstów,wjednejznotedytorskich,okresmiędzy
1976i1979r.zostałprzedstawionyjakoczas,„kiedy
Michnikiinniformułowaliplanitworzylisłownictwo,
codoprowadziłodoradykalnychprzemianzlat1980–
1981”[116].
W1990r.wStanachZjednoczonychukazałasięważna
pracaDavidaOstapt.
Solidarnośćapolitykaantypolityki.
Wniejrównieżznajdujemytypowo„egzogenne”
wyjaśnienieźródełprzełomuSierpnia’80.Ost
przekonywał,żestrategia„odbudowyspołeczeństwa