Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.TytułiprzedmiotdziełaArystotelesa
17
powiedziąoznajmującąainnymitypamiwypowiedzi:tylkowy-
powiedźoznajmującajestwsposóbścisłyzwiązanazwładzami
poznawczymiduszyorazzwyrażaniem(
ἐξoγγgλtiKὸV
)uzyski-
wanegoprzezduszępoznaniarzeczy.Pozostałetypywypowiedzi,
takiejakpytania,prośbyirozkazy,sąwszystkiezwiązanezwła-
dzamipożądawczymi.Podziałtenpokazujeszczególnąrolęwy-
powiedzioznajmującejwwyrażaniuiprzekazywaniuwiedzy;
Ammoniuszstwierdza,żetenrodzajwypowiedziArystoteles
nazywahermēneia,ponieważtozajegopomocąduszawyraża
uzyskaneprzezsiebiepoznanie(
ὡgἑpunVg60VtὴVγVῶσiVtῆg
ψυχῆg
)
17
.WpodsumowaniuAmmoniuszjeszczerazpodkreśla,
żetytułPerihermeneiasznaczytyle,coOwypowiedzioznajmu-
jącej(
Πgpit06ἀπ0loVtiK06λόγ0υ
).
ZopisuAmmoniuszawyłaniasięinterpretacjapodobnado
Boecjuszowej.Wobuprzypadkachchodziowypowiedźlub
innyrodzajwyrażeniajęzykowego,jednakAmmoniuszdopre-
cyzowuje,żeterminhermēneiawewłaściwymsensieobejmuje
tylkowypowiedźoznajmującą,natomiastBoecjusz(idącza
Porfiriuszem)rozciągasenshermēneiawtakisposób,bypojęcie
toobjęłorównieżnazwyiczasowniki.Wobuprzypadkach
mamydoczynieniaztąsamąstrategiąkomentowaniatekstu,
amianowicienajpierwpowstajeinterpretacjatreścidzieła,potem
zaśdojejwynikówdopasowywanejestodpowiednierozumienie
terminuhermēneia.Wynikitychanalizsądosiebiezbliżone,
ponieważuwszystkichwspomnianychkomentatorów(również
utych,którzysącytowaniwsposóbkrytyczny)hermēneiama
oznaczaćpewienrodzajwyrażeniajęzykowego.Jednocześnie
17Por.InDeint.,5,14–19.Odrzucamtutajtłumaczenietegomiej-
scaprzezD.Blanka(Ammonius,OnAristotle’sOnInterpretation1–8,
London2014[Iwyd.1996],s.14–15).Blankkierujesięniektórymi
aspektamitradycyjnejwykładniterminuhermēneiaidlategotłumaczy
gowtymmiejscujakointerpretation.Widaćjednak,żetenprzekładnie
pasujedokontekstu,ponieważniewiadomo,coduszamiałabyinter-
pretowaćzapomocązdańoznajmujących.Jakzobaczymy,aspektwy-
rażaniaiekspresjijęzykowejjestwklasycznymużyciuhermēneiadomi-
nujący.UAmmoniuszawidaćtonapodstawieutożsamienia
ἑpunVg60V
z
ἐξoγγgλtiKὸV
,którewynikazpodanegoprzezniegoopisu.
