Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Senshermēneiawgreceklasycznej
21
różnicę,ależejąprzekazuje,wyrażalubwypowiada
30
.Takwięc
wtychprzypadkachhermēneiaoznaczaalbowyrażanieiprze-
kazywanie,alboteżwyniktejdziałalności,amianowiciepewien
przekazlubkomunikat.
WhaślezesłownikaLiddella-Scottazawartajestjeszcze
jednabłędnainformacja,którarównieżzostałaprzejętaprzez
pozostałesłowniki.Otóżjakodrugieznaczeniehermēneiaan-
gielskisłownikpodajenwyrażenie,zwł.myślizapomocąsłów”
(nexpression,esp.ofthoughtsbywords”)
31
.Widzieliśmyjuż,że
zarównowersjaczasownikowa,jakirzeczownikowahermēneuein
możeoznaczaćwyrażanielubprzekazywanieczegośzapomocą
słów;takwięctaczęśćwyjaśnieniajestzgodnazfaktycznym
stanemtekstów.Jednakwpodanychprzezsłownikprzykładach,
wziętychprzedewszystkimzKsenofontaiArystotelesa,niema
żadnejsugestii,żeszczególnąrolęwużyciuhermēneiaodgrywa
wyrażanieakuratmyśli.Wydajesięraczej,żejesttowpływpóź-
niejszejegzegezy,zwłaszczaBoecjusza,uktóregotermininter-
pretatiobyłwprowadzonyjakooznaczeniewszelkichwyrażeń
językowychprzekazującychiwyrażającychpojęcia.Mamywięc
tuprzykładpiętrowegonieporozumienia:komentatorzyprzyj-
mowalipewientechnicznysensinterpretatiolubhermēneia,
którybyłzgodnyzichrozumieniemtreścitraktatuArystotelesa,
inastępnieprzenosiligonaswojerozumieniegreckiegoterminu;
zkoleitwórcywspółczesnychsłownikówtraktowaliichwyjaś-
nieniajakoprzydatnenarzędziedoodczytywaniatekstówkla-
sycznychiwtensposóbodnajdywaliwnichznaczeniapodobne
dotych,októrychmówilikomentatorzy.
CytowanewyjaśnieniezLiddella-Scottamajeszczejedną
wadę,amianowiciepomijaogólnycharakterużyciahermēneia,
widocznywprzytaczanychprzezsłowniktekstach.Wydajesię
bowiem,żechodziwnichnietylkoowyrażaniepewnychstanów
duszy,anitymbardziejowyrażeniajęzykoweszczególnego
30Por.Teaet.209a5.
31Por.równieżO.Jurewicz,Słownikgrecko-polski(PWN,War-
szawa2000,s.v.hermēneia),gdziepojawiasiętensamprzekładnwyra-
żeniemyśli”.
