Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Senshermēneiawgreceklasycznej
23
munikacjimiędzysobą(
KoiχpῶVtoitῇγλώttῃKoiπpὸg
ἑpunVg{oVἀλλήλ0ig
)
34
.Terminhermēneiazpewnościąnie
oznaczatujęzykawtakimsensie,wjakimmówimyojęzyku
ludzkimjakoosystemieznakówkonwencjonalnych,natomiast
wydajesięoznaczaćpoprostukomunikacjęzapomocąsyg-
nałówgłosowych.
InneużyciaterminuhermēneiauArystotelesamającha-
rakterrównieogólny,zwykleoznaczająalbojęzykwogóle,
alboteżjęzykwjegoaspekciekomunikacyjnym.Ztym
pierwszymprzypadkiemmamydoczynieniawTopikach,gdzie
jakojedenzbłędówprzytworzeniudefinicjiArystoteleswy-
mieniabłądwynikającyzniejasnegoużyciajęzyka(
tὸἀσolgῖ
tῇἑpunVg{ąKgχpῆσ0oi
)
35
.ZkoleiwPoetyce,wramachprezen-
tacjiswojejteoriitragedii,Arystotelesdefiniujesposóbwysło-
wienia(
λέξig
),toznaczywarstwęsłownąsztuki,jakonporo-
zumiewaniesię[postaciscenicznych]zapomocąsłów”(
λέξiV
gἶVoitὴVδiὰtῆgὀV0uoσ{ogἑpunVg{oV
)
36
.Tenostatnicytatjest
dobrymprzykłademtego,jakinterpretacjestarożytnychko-
mentatorównadalwpływająnawspółczesnerozumienietekstu
Arystotelesa.Wpolskimtłumaczeniuobjaśnienieterminulexis
brzmi:njesttowyrażeniemyśliwsłowach”
37
;tensamsensma
tłumaczenieangielskie
38
.Widaćtuwyraźnenawiązaniedodefi-
nicjiBoecjuszaorazdoopartegonanimhasłauLiddella-Scotta.
Kontekstwskazuje,żeniejesttopoprawnainterpretacja,po-
nieważlexisoznaczatuwyłączniesłownąwarstwęsztuki,nie
zaśjejpowiązaniezmyślą;myśl(
δiάV0io
)jestuArystotelesa
osobnąkategorią,występującąoboklexisjakojedenzeskład-
nikówsztukipoetyckiej.
34Por.Depart.an.,II.17,660a35–36.
35Por.Top.,VI.1,139b12–15.
36Por.Poet.,r.6,1450b13–14.
37Por.Poetyka,tłum.H.Podbielski,w:Arystoteles,Dzieła
wszystkie,t.VI,Warszawa2001,s.585.
38TłumaczeniewRevisedOxfordTranslationofAristotle(ROTA):
ndictionofthepersonnages…istheexpressionoftheirthoughtsby
words”(tłum.I.Bywater).
