Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5.Nazwa
43
Nazwamabyćtącząstkąmowy(ngłosem”lubnwyrażeniem
głosowym”,phonē),którajestznacząca,alenieposiadaczęścisa-
modzielnieznaczących.Niemaldokładnietasamaformułapo-
jawiasięwPoetyce,copokazuje,żejesttopodstawowysposób
opisunazwyuArystotelesa
67
.Możesięwięcwydawać,żetym,
comaprzedewszystkimodróżniaćnazwęodwypowiedzi,czyli
wyrażeniazłożonego,jestjejprostota,brakzłożoności.Takie
odczytaniejestjednakmylne,ponieważnieuwzględniafaktu,
żewArystotelesowskiejkoncepcjinazwygłównąrolęodgrywa
funkcjasemantyczna.
Jakbyłajużmowa,wr.3porównanieczasownikówdonazw
dokonujesięprzezstwierdzeniefaktu,żeczasownikiwypowie-
dzianepozazdaniemncośznaczą”(
σnuo{Vgiti
,por.16b20).
Pokazujeto,żenazwajestparadygmatycznymprzypadkiemwy-
rażeniaznaczącego–danewyrażeniejestnazwą,jeśliznaczycoś
wodpowiednisposób,awięcwtaki,żenieoznaczajeszcze,czy
danarzeczjestczynie.Inaczejmówiąc,wedługArystotelesabyć
wyrażeniemznaczącymokreślonego,podstawowegorodzaju,to
byćnazwą.Jeśliuwzględnimytenkontekst,powinniśmyuznać,
żewdefinicjinazwykluczowymelementemniejestprostota,ale
fakt,żeposiadaonaznaczenie(ngłosznaczący”).
Byłajużmowaotym,żeznaczenienazwwypływazfaktu,że
oznaczająonerzeczy(pragmata).Tenzwiązekzrzeczamiwidać
wuwagachzr.3,wprzeciwstawieniudwóchsytuacjiseman-
tycznych:oznaczaniurzeczyorazoznaczaniu,czydanarzecz
jest,czynie
68
.Pierwsząfunkcjęmożemyprzypisaćnazwom,
zaśdrugą–czasownikomużytymwobrębiezdaniaoraz
całymzdaniom.Trzebatupodkreślić,żeczasowniksēmainein
67Por.nNazwajesttozłożonygłosznaczący,któryniezawiera
określeniaczasuiktóregożadnaczęśćnieposiadaznaczeniasamo-
dzielnie”(
ὄV0uoδέἐσtilωVὴσυV0gtὴσnuoVtiKὴἄVgυχpόV0υἧguέp0g
0ὐδέVἐσtiKo0’oὑtὸσnuoVtiKόV
),Poet.20,1457a10–12.
68Arystotelesstwierdza,żeczasownikwypowiedzianypozazda-
niemcośznaczy,aleniejestjeszczenznakiembyciarzeczy”(
0ὐγὰpt0
<
6
)
gἶVoiἢuὴgἶVoiσnugῖόVἐσtit06πpάγuot0g
,16b22–23).Wsprawie
tegostwierdzeniaorazzwiązanychznimtrudnościinterpretacyjnych
por.objaśnieniawkomentarzudo16b19–21.
