Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WstępdoKsięgidrugiej
7
liwe,żezaczerpnąłjąodMaksymaWyznawcy
7
.Jednakżepodsta-
wowymźródłemwiadomościoArystotelesowskimnauczaniuna
tematkategoriibyłaPseudo-TemistiańskaparafrazadziełaArysto-
telesa,zatytułowanaDziesięćkategorii(CategoriaeDecem),którą
Alkuinprzypisałśw.Augustynowi
8
.
WpływwielkichpoprzednikówJanaSzkotaujawniłsię
wsamejstrukturzePeriphyseonu.Dziełojestmonumentalnym
dialogiemWychowawcyiUcznia,którzywuczonejrozmowiepo-
dejmująniezwykleistotnenaukowo,filozoficznieireligijniekwe-
stie.NiewątpliwywzórstanowiłtudlaEriugenyPlatońskiTima-
jos,aprzedewszystkimfilozoficznedialogiśw.Augustyna,czydy-
daktycznedialogiAlkuina.Eriugenajestprzekonany,żecała
prawdaoBogu,świecieiczłowiekukryjesięwPiśmieŚwiętym,
należyjązatemstamtądwydobyćzapomocąmetodnaukowych,
odpowiedniozinterpretowaćiuczynićracjonalną
9
.Wszelkiepo-
szukiwanieprawdy(inquisitioveritatis)powinnozachowywaćten
właśnieporządek:najpierwpodążaćdrogąracjonalnejargumenta-
cji,którejrezultatyzostanąnadalszychetapachskonfrontowane
zPismemŚwiętymizopiniaminautorytetów”
10
.Eriugenawypo-
wiadatutajbardzomocnesłowa:nNiemabowiemżadnego
innegoocaleniadlawierzącychdusz,niżwierzyćwto,cosię
prawdziwiegłosinatematjednegoPoczątkuwszystkichrzeczy,
irozumiećto,wcosięprawdziwiewierzy”
11
.
7Por.Ch.Erismann,ProcessioidestMultiplicatio.L
’influencelatin
del’ontologiedePorphyre:lecasdeJeanScotErigène,nRevuedeSciences
philosophiquesetthéologiques”88(2004),s.411–412.
8Por.AnonymiParaphrasisTemistiana(Pseudo-AugustiniCategoriae
decem),w:Aristoteleslatinus.Categoriaevelpraedicamenta,wyd.L.Minio-
Paluello,Bruges–Paris1961,s.133–175.
9Por.A.Kijewska,KsięgaPismaiksięgaNatury.HeksaemeronEriu-
genyiTeodorykazChartres,Lublin1999,s.80.
10Por.D.J.O’Meara,L’investigationetlesinvestigateursdansle«De
divisionenaturae»deJeanScotErigène,w:JeanScotErigèneetl’histoire
delaphilosophie.ColloqueduC.N.R.S,Laon,juillet1975,wyd.R.Roques,
Paris1977,s.232.
11Eriugena,Periphyseon,księgaII(dalejPPII)556B,tłum.A.Ki-
jewska,Kęty2010,s.127.
