Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
balances),spowodowały,ustrójtenzaczętopostrzegaćjakodobrerozwiązanie
dlastrukturponadnarodowych.Tworzenieifunkcjonowaniewielopoziomowych
strukturwymagaokreśleniaistosowaniatrwałychzasadokreślającychprawa
iobowiązkiobywateliiwładzynakażdympoziomiestruktury.Wsystemieopar-
tymnaideisamorządnościczynnikiemorganizującymjestzasadasubsydiarności.
Zasadataurzeczywistniasięprzezodpowiednierozłożeniewpionowymukła-
dziewładzykompetencjiwzakresierealizacjiposzczególnychfunkcjipaństwa
ifinansówpublicznych,tj.funkcjistabilizacyjnej,redystrybucyjnejorazalokacyj-
nej.Innymisłowy,należystworzwpaństwietakimodelorganizacjiadministra-
cjipublicznej,wktórymdecyzjedotyczącesprawpublicznychbyłybypodejmo-
wanemożliwienajbliżejmiejscaichrealizacji.Oznaczato,żeodpowiedzialność
powinnaspoczywaćnaszczeblunajbliższym,wzależnościodkompetencjipo-
szczególnychszczebliiposzukiwanejefektywności.Zasadatapostuluje,abynie
powierzaćjednostcewiększejtego,comożezrobićrówniewydajniejednostka
mniejsza.Oznaczato,żejednostkiwiększedziałająwyłącznietam,gdzieichwiel-
kośćdajeimprzewagęnadjednostkamimniejszymiwpostaciwiększejskuteczno-
ściiefektywności.
Realizowaniezasadysubsydiarnościwfederacjimożeodbywaćsięróżnymi
ścieżkami,alezawszewymaga,abypaństwo,przezswojestruktury,organizację
ifunkcje,tworzyłowarunkiharmonijnegorozwojuwszystkichobywateliwkaż-
dymzakątkukraju.
Wstrukturzeorganizacyjnejpaństw,zarównounitarnych,jakifederalnych,
podstawowąjednostkąpodziałuterytorialnego,którasłużyrealizacjitychcelów,
jestgminastanowiącanajniższyszczebelwładzypublicznej.Wyżejznajdująsię
innejednostkisamorząduterytorialnego,np.powiaty.Jeszczewyżejwpaństwie
federalnymfunkcjonujeprawnieiustrojowowyodrębnionykrajzwiązkowy,stan,
prowincja,kantonlubinaczejnazwanyregion.Wpaństwachfederalnychnajwyżej
usytuowanyjestzwiązekpaństw,władzefederalneszczebelfederalny.Powoła-
niedożyciasamorząduterytorialnegopociągazasobąkoniecznośćzagwaranto-
waniaodpowiednichzasobówfinansowychumożliwiającychrealizacjęzadań.
Wpraktycemożewystąpićrozbieżnośćmiędzyźródłamidochodówakoniecznymi
wydatkamiwynikającymizprzypisanychzadań.
Dobrowspólnezobowiązujewładzepublicznedodziałaniawsposóbkorzystny
dlawszystkichobywateli,copowoduje,żewładzapublicznapowinnazapewnić
stabilne,adekwatnedozapotrzebowaniaśrodkifinansowenarealizacjęzadań
przezjednostkisamorząduterytorialnego.Realizacjatychzadańwsposóbzgodny
zpotrzebamispołecznościlokalnychwymagapodziałuzadańiśrodkówfinanso-
wychmiędzyposzczególneszczeblewładzy.Zarównowydatki,jakidochodypu-
bliczneiichpodziałmiędzypaństwoisamorządterytorialnygłównymelemen-
temkażdegosystemufinansówpublicznych.
Pionowypodziałdochodówiwydatkówpublicznychmiędzyposzczególne