Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
tospełnienieoczekiwańklientów?Wypisanynakartcewierszykwybawia,
coprawda,zkłopotuformułowanianapiśmiewłasnychżyczeń,pozbawiaje
jednakindywidualnegorysu,następujenieuchronneujednolicenie.Życzenia
sąnatyleogólne,żebymniejwięcejpasowałydlawszystkichpotencjalnych
obdarowanych.Wykorzystanawtymprzypadkutypografiaimitujepismo
cyrograficzne,bypodkreślićosobistycharaktertreści.
Refleksjatazbiegłasięzdoświadczeniemopiekinadpracamilicen-
cjackimi.Podczasichprzygotowywania–opróczwarstwymerytorycznej–
wyzwaniemsąjeszczemateriajęzykaitrafnesformułowaniemyśli,żeby
odpowiedniedaćrzeczysłowo–jakpisałCyprianKamilNorwid.Pracując
zestudentami,zauważyłam,ilewysiłkuwymagaodnichtworzenietekstu,
wktórymrespektowanesązasadyobowiązującewpisanejodmianiejęzyka,
podczasgdyjednocześniecisamimłodziludziewsposóbszybki,zrozumiały,
skutecznyibezproblemowywłaśniezapomocąpisaniakomunikująsięon-
line.Tospostrzeżenieprzekierowałomojąuwagęnaedukacjęszkolnąoraz
kontekstkulturowyzdobywaniaumiejętnościpiśmiennychprzezmłodzież.
Społecznepraktykiużyciajęzykaulegająnieustannymprzemianom.To-
warzyszyimrównieżewolucjasposobówkomunikowaniasięnastolatków,
którejpodłożemsązmianykulturowe.Epokanowejoralności,wktórej
ścierająsięoralnyipiśmiennysposobymyślenia,kształtujejęzykmłodego
pokolenia,tworzącodmienneoddotychczasowychokolicznościnabywania
piśmiennościorazwkraczaniawkulturępisma.Wefekciewspółczesnamło-
dzieżmacorazwiększetrudnościwposługiwaniusiępismem.Kłopotyte
wsposóbszczególnydotyczątworzeniawłasnejwypowiedzizzachowaniem
cechcharakterystycznychdlatekstówpisanych.Uczniowienabywają,co
prawda,podstawowąumiejętnośćczytaniaipisaniajużpodczaspierwszych
kilkulatnaukiwszkole,alepiśmiennośćzaawansowana–umożliwiającaob-
cowaniezmateriałamipisanymiorazwyrażaniemyślizwiązanychztradycją
piśmienną–stanowibarierę,którejwieluznichniepokonuje.Równolegle
następujeprocesswoistejzamiany:tekstpisanyjestzastępowanyprzezmowę
zapisaną,któratozajmujeważnemiejscewkomunikacjionlinemłodegopo-
kolenia.Młodziwzrastająwepocenowejoralności,zanurzeniwcharaktery-
stycznychdlaniejpraktykachjęzykowych.Potrafiąwprawdzieczytaćipisać,
aleichselektywna,wyrywkowainielinearnakomunikacjarealizowanaza
pośrednictwemnowychmediówznacznieodbiegaodpowolnej,linearnej
kulturypismapoprzednichpokoleń.Możnabytęsytuacjęuznaćzaelement
nieuchronnychzmian,któreprzecieżsąmotoremrozwoju.Niedotyczyona
jednakwyizolowanej,marginalnejumiejętności,alepociągazasobąokreślo-
neskutki.Problemtenporuszanyjestwpracachlingwistów,którzywidzą
