Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
1.Pismojakowizualnysystemkodowaniainformacji
rysunkówczysymboli,którełatwoodszyfrować,anastępnieopowiedzieć
wdowolnymjęzyku.Pismoobrazkowenawetwswejnajwcześniejszejfazie
jestczymświęcejniżrysowaniemobrazków,którestanowipoczątekprzed-
stawieniaczystoobrazowego,awięcsztuki.Pismoobrazkowejestpocząt-
kiemjęzykapisanego.Nieprzedstawiawyobrażeniaokreślonegozajścia,ale
onimopowiada.Zasadniczaróżnicamiędzyrysowaniemapisaniempismem
obrazkowympoleganatym,żewpiktografiikażdepojęcieczykażdamyśl
zostająwyrażoneprzezjedenobrazeklubrysunek,którymjestpiktogram,
mającykonkretneznaczenieutylitarne.JakzaznaczaDiringer:
Rozróżnienietojestważne,ponieważprzejścieodzalążkówpismadopismaob-
razkowegooznaczaprawdziwyprzełomwsztuceprzekazywania,atakżeutrwa-
laniamyśli,choćskutektozgołaniezamierzony(Diringer1972:37).
Zabytkipismaobrazkowegoodkrytowwieluzakątkachświata.Posługi-
wanosięnimwstarożytnymEgipcie,MezopotamiiiFenicji,naKrecie,we
FrancjiiHiszpanii,atakżewAfryceŚrodkowej,AmerycePółnocnejiAu-
stralii.Pisanonimnakorze,drewnianychtabliczkach,skórachzwierzęcych
ikościach,atakżenakościsłoniowejczynapowierzchniskał.WedługJacka
Goody’egoiIanaWattaniedostatkikomunikacyjnepiktogramówoczy-
wiste.Abyprzedstawićwszystkieważneobiektydladanejkultury,potrzeba
ogromnejliczbyznaków.Piktogramykonkretne,zatemprzedstawieniena-
wetnajprostszejinformacjiwymagaużyciarozbudowanejseriiznaków,po-
nadtonawetrozwiniętysystemtakiegozapisuumożliwiaprzekaztreścitylko
wbardzoograniczonymzakresie(Goody,Watt2007:40).Poszukiwanowięc
nowychformbardziejelastycznychiuniwersalnych.
Pismoideograficzne
Zczasempismoobrazkowerozwijasięiulegaprzekształceniu.Piktogramy
odnosząsięjużnietyledokonkretnegoprzedmiotu,iledopojęcia,któreko-
jarzysięztymiprzedmiotami.Wtensposóbkółkomożesymbolizowaćnie
tylkosłońce,lecztakżegorącolubświatło,jakrównieżboga,którymajakiś
związekzesłońcem,anawetwyrazDdzień”(Diringer1972:37–38).Pismo
takienazywanejestideograficznym,gdyżpolegaononaobrazowymprzed-
stawieniuidei,któreczłowiekchceprzekazaćinnemuczłowiekowi.Symbole
stosowanewpiśmieideograficznymtoideogramy,oneznakamiprezen-
tującymiidee,czylipojęcia.MożnajespotkaćwpismachMajów,Azteków,
plemionAmerykiPółnocnejiŚrodkowejiuniektórychludówwAfryce,
Polinezji,Australii,jakrównieżuJukagirówzpółnocno-wschodniejSyberii