Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Polekcjach
bowiemnadecyzję,jakąodnośniedoprzynależnościdomiejscanauki
ipracypodejmująobiestronyedukacyjnegodialogu.Zkoleiwolny
wybórprzestrzeniuczeniasięinauczaniasprawia,żezwiększasię
prawdopodobieństwoprzejęciaodpowiedzialnościzajejkształt,jaką
biorąnasiebiezarównonauczyciel,jakiuczeń.Swoisteporozumienie
dotycząceodpowiedzialnościzaprzestrzeńszkołyczęstowykracza
pozaformalnośćzawieranychmiędzynauczycielamiauczniamiumów
stanowiącychokoniecznościdbaniaoładiporządekwszkole.Wówczas
takieporozumieniejestczymświęcejniżtylkozachętądlauczniówdo
zdobywaniapunktówzzachowaniazaszacunekdoszkolnegomienia.
Możnazaryzykowaćtwierdzenie,żeodpowiedzialnośćgospodarzy,
ucznióworaznauczycieli,zaprzestrzeńszkołyoznaczacoświęcejniż
tylkozwykłądbałośćojejpoprawnefunkcjonowanie.Wszakmyślenie
oprzestrzeniszkołyjestjednoznaczneztroskąowartości,któreona
reprezentuje.Inaczej-troskęoszkołynależyrozumiećszerzej,amia‑
nowiciejakopodjęcietruduzwiązanegozwyzwaniemuczynieniaze
światamiejscagościnnego.Napocząteknależyusunąćławki:
Niewolajestpodstawowązasadąpedagogiki;panujewsaliszkolnej,
panujewduszynauczyciela.Żądaciedowodów?Wystarczyjedna
ławka.
Ławkailustrujejedenznajwiększychbłędówmaterialistycznejpe‑
dagogikinaukowej,którawyobrażałasobie,żeodbudowujewalący
sięgmachpedagogikiszkolnejzapomocąkilkuczynnikówmaterial‑
nych.[ł]Takwięc,abyuczeńbyłmocnoosadzonywławceizmu‑
szonydozachowaniapozycjihigienicznejipoprawnej,zaprowadzono
specjalnesystemyławek,wktórychdzieckoniemożeuczynićżad‑
negonieprzewidzianegoruchu.[ł]Należysięzastanowićpoważnie
nadtym,costaniesięzdusządziecka,skazanegonarozwijaniesię
wtakichsztucznychwarunkach,którezniekształcająjegokości3.
ZadaniewyznaczoneprzezMarięMontessori,lekarkęipedagożkę,
dajepoczątekswoistemuprzemeblowaniuprzestrzeniszkoły.Zjednej
stronyniesiezsobąobietnicęraju,azdrugiej-przestrogęprzedopre‑
syjnościąsystemuwykraczającegopozaszkolnemuryiprzymuszającego
donieustannegopodporządkowaniasię,zajmowaniawyznaczonego
miejscaczyprzyjęciageneralizującychetykiet.
Weźmyjednakpoduwagępierwszązewskazanychmożliwości.
Każeonaupatrywaćwinstytucji,jakąjestszkoła,szansynabudowa‑
nie,aczasemiodbudowanieosobowościmłodychludzi.Takaszkoła
3M.Montessori:Domydziecięce.Przeł.L.Karolczuk-Wyganowska.Warsza‑
wa2005,s.19-20.
