Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Kapitałspołeczny–uźródełkoncepcji
21
Dostrzeganieimmanentnejwartościwspółpracymiędzyludzkiejorazujęciejej
przyczyniefektówwterminologicznej,nkapitałowej”formiespowodowałoprzypi-
saniepojęciukapitałuspołecznego,perse,walorówinnychformkapitału.Rozkwit
koncepcjikapitałuspołecznegobyłnastępstwemrozwojuneokapitalistycznych
teoriiekonomicznych,akcentującychwagęniematerialnychśrodkówprodukcji,
inaczejniżwteoriachklasycznych,wktórychtokapitałfizycznystanowiłkluczowy
czynnikrozwojowy.Oweniematerialnezasobynietylkopozostawaływdyspozycji
jednostki,lecztakżebyłyzniąnierozerwalniezwiązane.Stądwłaśnietakrozumiana
formakapitałuzyskałamianokapitałuludzkiego.JużAdamSmith(2007,s.217)
wswoichrozważaniachnatematbogactwanarodówprzyjmował,żezasobydanego
krajuzależąm.in.odwielkościśrodkówtrwałych,naktóreskładająsię:maszyny
inarzędzia,infrastruktura,ziemia,aletakżennabyteiprzydatneumiejętności
wszystkichmieszkańcówkrajulubczłonkówspołeczeństwa”
.
Współczesnerozumieniekapitałuludzkiegoukształtowałosięnaprzełomielat
60.i70.XXw.wśródekonomistówamerykańskich,chociażpoczątkiodrodzenia
(revival)koncepcjibyływidocznejużwlatach50.WedługJacobaMincerawtedy
dostrzeżono,żemodelewyjaśniająceprzyczynywzrostugospodarczegocharakte-
ryzująsięwysokimiwartościamizmiennychresztowych,copodważałojakośćich
predykcji.Sugerowałoto,żemusząistniećjakieśinneczynnikiodpowiedzialneza
różnicewpoziomiewzrostuekonomicznego.Istotnebyłorównieżdostrzeżenie
faktu,żewdecydującejmierzezanierównościdochodoweodpowiadająróżnice
wdochodachpracowniczych(Mincer1997).HarryG.Johnson(1960)wskazywał,
żepracownicystająsięwłaścicielaminiedlatego,żewchodząwposiadanieakcji
kapitałowychprzedsiębiorstw,aledziękiwiedzyiumiejętnościom,któremają
wartośćekonomiczną.Wtensposóbmogążądaćodpracodawcówwynagrodzenia
przekraczającegowartośćichpracy.Pracownikówniemożnatraktowaćjakśrodki
produkcjiojednakowejwartości(uzasadnieniemdlatakiegoporównaniabyłoby
założenie,żewykonująoniporównywalne,prostepracefizyczne,niewymagające
dużejwiedzy,umiejętnościczyzdolności),jaktoczynionowklasycznychteoriach
ekonomicznych.
Kapitałludzkipowinienbyćocenianywzależnościodzyskówwypracowanych
przezrobotnikalubwodniesieniudojegowydajności(Schultz1961).Taforma
kapitałustajesięwartościądodanądlapracownika,kiedyzdobywaonwiedzę,
umiejętnościlubinnezasobyużytecznenietylkodlaprzedsiębiorcy,lecztakżedla
niegosamego(Becker1964).Inwestowaniewsiebiedziękiedukacjipomnażakapitał
ludzkijednostkiiskutkujewzrostemwynagrodzenianarynkupracy(Mincer
1974).Teoriakapitałuludzkiegoskupiasięnaprocesachzwiązanychzpracow-
nikiem,upodmiotawiago.Toonsamwznacznymstopniuodpowiadazaswoje
wykształcenie,doświadczenie,zdrowieczymobilność.Ponadtopracownikjest
ninwestorem”(inwestującymwsiebie)iosiągazyskiwpostaciwartościdodanej,
