Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
R.Kościelak,Poczucieumiejscowieniakontroliiprzekonaniaowłasnejskutecznościwzdrowiuichorobie,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-264-4,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
14
RyszardKościelak–
Poczucieumiejscowieniakontroliiprzekonania...
2)organizowanieśrodowiskwspierającychprzeztworzenienaposzczególnych
szczeblachorganizacjispołeczeństwamechanizmówwzajemnegowspiera-
niasięorazrozwijanieprzekonaniaoogólnejiindywidualnejodpowiedzial-
nościzastanzdrowiaisamopoczucieinnych;
3)wspieraniedziałańspołecznychnarzeczzdrowiaprzezstworzeniespołe-
czeństwumożliwościdostępudoinformacji,możliwościedukacyjnych
orazwymiernychwarunkówdorealizacjiprogramówprozdrowotnych;
4)rozwijanieipogłębianieindywidualnychumiejętnościsprzyjającychzdro-
wiuprzezkształtowanieuludzimotywacjidopermanentnejedukacji
winstytucjachkształcących,środowiskurodzinnymilokalnymorazzakła-
dziepracy;
5)reorientacjafunkcjonowaniasłużbyzdrowia,uwzględniająca–pozaświad-
czeniamimedycznymi–oddziaływanianacałokształtpotrzebczłowieka
widzianegojakocałośćpsychofizyczna.
Inicjatywynarzeczpromocjizdrowiamająwspieraćindywidualneigrupowe
działaniaprozdrowotne,ochraniaćzdrowieorazstwarzaćwarunkiumożliwiające
zachowaniezdrowiabądźjegopoprawęorazpropagowaniezdrowegostylużycia.
Promowaniezdrowiadotyczyszerokiegokręguosób,instytucjiiorganizacji,które
mogąoddziaływaćnazdrowystylżyciaiogólnydobrostanspołeczeństwa.Zatem
promocjazdrowiajestproblememnietylkomedycznym,jaksiępowszechnie
uważa,leczspołeczno-politycznym,alekarzeiinnispecjaliścizzakresuzdrowiasą
niezbędnijakoeksperciwtymniezmiernieważnymprocesie.
PrekursorempromocjizdrowianagrunciepolskimbyłMarcinKacprzak
(1968),wedługktóregozdrowieoznaczanietylebrakchorobyczyniesprawno-
ści,ilepoziomdobregosamopoczucia,pozwalającynaodpowiednie,dynamiczne
przystosowywaniesiędośrodowiskawtakisposób,jakijestmożliwydlaczłowie-
kanadanymetapiejegożycia.Podobniedefiniujązdrowiepropagatorzyruchu
promocjizdrowia,którzydystansująsięodpopularnej,klasycznejdefinicjiprzyję-
tejprzezWHO,wktórejzdrowiejestpozbawioneistotnychelementówopisują-
cychtenstan.Zakluczowąuważająoniaktywnośćpromocyjną,dlategodefinicja
zdrowiapowinnauwzględniaćdynamikęzmian,całościowetraktowaniezdrowia
indywidualnegoipublicznego,akcentowaćjegohumanistycznycharakteroraz
odnosićjedokontekstukulturowego.Wodróżnieniuoddefinicjiklasycznejpro-
ponowanaprzezpromotorówzdrowiadefinicjabierzepoduwagęikonieczność
określeniazespołucelówzdrowotnychorazobejmujebiomedyczneispołeczne
wskaźnikizdrowiaorazichodchyleniaodnormy.Takisposóbpojmowaniazdro-
wiajestzgodnyzewspomnianąkoncepcjąParsonsa(1969).
Pojmowaniezdrowiazpołożeniemakcentunajegopromocjęskłaniado
traktowaniazdrowiajakowartościumożliwiającejczłowiekowipełnewykorzysty-
wanieswychmożliwości,wceluzapewnieniasobiejaknajlepszegofunkcjonowa-
niawposzczególnychokresachjegożycia.Takiepodejściedotyczyrównieżosób
niepełnosprawnych,którezewzględunaswojeograniczenianiesątraktowane
