Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
R.Kościelak,Poczucieumiejscowieniakontroliiprzekonaniaowłasnejskutecznościwzdrowiuichorobie,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-264-4,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
16
RyszardKościelak
Poczucieumiejscowieniakontroliiprzekonania...
3)zapobieganietrzeciorzędowe(rehabilitacja,minimalizowanieskutkówcho-
roby)(Ostrowska,1999).
Biorącpoduwagęwcześniejprzytoczonądefinicjęniepełnosprawności
WHOorazetapypowstawanianiepełnosprawności,promocjazdrowiaoznacza
działania,którezawierajątakiecele,jak:
zapobieganiepowstawaniuuszkodzenialubjegopogorszeniusię,
zminimalizowaniestopnianiepełnosprawności,
zmniejszenieskutkówspołecznychwynikającychzdanejniepełnospraw-
ności.
Podejmowanejaknajwcześniejdziałaniapowinnyobejmowaćsfery:medycz-
ną,psychologiczną,społecznąizawodową.
Etappierwszyzawierazaleceniaprozdrowotnegostylużyciadotyczącefunkcji
profilaktycznej,zapobiegającejpowstaniuchoróbczydysfunkcji,np.wypadkom
orazichskutkomwpostaciniepełnosprawności,orazpropagowaniaokreślonego
stylużycia,obejmującegoodpowiednieodżywianie,aktywnośćfizyczną,unikanie
używekorazumiejętnośćradzeniasobiezestresem.
Drugietapdziałańpromującychzdrowiemożesiępojawićwfazieaktywnej
chorobyzwidocznymiobjawamidolegliwościfizycznychipsychicznychoraz
towarzyszącymiimdziałaniamileczniczymiczyrehabilitacyjnymi.Człowiekowi
wobliczupoważnejchorobymogątowarzyszyćniekorzystnestanypsychiczne,
takiejak:lęk,depresja,poczucieosamotnienia,mniejszejwartościibezradności.
Mogąoneutrudniaćfunkcjonowaniepsychospołeczne.Pojawiasiętendencja
dowycofaniazkontaktówzinnymiludźmi.Natymetapiepromocjazdrowia
powinnasiękoncentrowaćnapsychospołecznychaspektachchoroby.Ogromną
rolęnależytuprzypisaćodpowiedniemuwsparciuspołecznemu,którepozwoli
choremuutrzymaćznaczącerelacjeinterpersonalne,nauczysposobówradzenia
sobiezchorobąiżyciazniąnacodzień,atakżedostarczyniezbędnej,konkretnej
pomocy.Wsparcietopowinnobyćudzielanezarównoprzezpsychologów,jak
ipersonelleczący,atakżeprzezrodzinę,przyjaciółigrupysamopomocy.Cho-
robaczykalectwoniewykluczająwartościowegożycia,dlategobardzoważnajest
pomoctychosób,któreprzeszływżyciuprzezpodobnedoświadczenia.Poza
działaniamimającyminaceludiagnozowanieileczenieuszkodzeńnawczesnym
etapie,powinnosięzapewnićodpowiedniedziałaniapomocowe,któreoferowa-
łybyosobomniepełnosprawnymiichrodzinomzindywidualizowanąpomoc.
Programytepowinnyzapobiegaćwtórnymskutkomuszkodzenia,jakrównież
braćpoduwagęwczesnedziałaniaedukacyjneadresowanedojednostki,rodziny
iodpowiednichkręgówspołecznych[ZalecenienrR(92)6KomitetuMinistrów
RadyEuropywsprawiespójnejpolitykiwobecosóbniepełnosprawnych].
Trzecietapdziałańzzakresupromocjizdrowiaobejmujeżyciespołeczne
wykraczającepozaplacówkęmedycznączydomrodzinnyorazpodjęciewielu
rólspołecznychizawodowych.Natymetapieniezmiernieważnezrozumienie
iakceptacjaprzezosobychoreiniepełnosprawneswojejniepełnosprawnościoraz