Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWA
Obchodzonawubiegłymroku100.rocznicawybuchuIwojny
światowejstanowidobrąokazjędowznowieniaznakomitejksiążki
HenrykaWereszyckiego„PodberłemHabsburgów.Zagadnienia
narodowościowe”(WydawnictwoLiterackie,Iwyd.Kraków1976,
IIwyd.1986),jedynejwpolskiejliteraturzehistorycznejpozycji
ukazującejtakszerokoproblemynarodowościowewmonarchii
habsburskiej,problemy,którezdaniemwieluhistorykówdoprowadziły
dojejupadkuwroku1918.KsiążkaHenrykaWereszyckiego(1898-
1990),wybitnegoznawcyhistoriiAustrii,historiiPolskidoby
porozbiorowejidyplomacjieuropejskiejXIXwieku,pozwalanietylko
poznaćizgłębićniezwyklezłożoneprocesykształtowaniasię
nowoczesnychnarodówwEuropieŚrodkowej,alerównieżskłania
dorefleksjinatematfunkcjonowaniategowielonarodowegopaństwa,
przyczynjegoupadku,atakżelosówpowstałychnajegogruzach
państwnarodowych.
HenrykWereszycki,piszącprzedblisko40.latyswojąksiążkę,nie
uległpokusiewłączeniasięwmodnąwhistoriografiizachodniej
iamerykańskiejdyskusjinatematprzyczynupadkumonarchii
habsburskiej,aniniepoddałsięemocjom,jaktouczyniliniektórzy
historycyaustriaccyipaństwsukcesyjnych.Generalnierzeczbiorąc
wdyskusjinatematrozpaduAustro-Węgierhistorycyaustriaccy
iamerykańscystojąnaogółnastanowisku,żesytuacjanarodównie
niemieckichwaustriackiejczęścidualistycznejmonarchiibyładość
korzystnaiwgruncierzeczyniemiałyonepowoduczućsię
niezadowolonymizeswegolosu.Wprawdziedostrzegająprzejawy
dyskryminacjinarodowejkółrządzących,alenajczęściejobarczają
zaniąwinąwładzelokalne,agdychodziocałośćmonarchii
