Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
JAKOŚĆŻYCIAIZADOWOLENIEZŻYCIA
1.1.Podstawowepojęcia
Człowiekwspółczesnycorazbardziejzainteresowanyjestpoprawąjakościswojegoży-
cia.Chcenietylkobyćzdrowy,lecztakżezadowolonyzeswojegożycia,zależymuna
tym,abydoświadczaćdobrostanu.Człowiekdążydotego,byjegożyciemiałosens,chce
realizowaćważnecele,sprawniefunkcjonowaćwotoczeniu,miećdobrynastrójisamopo-
czucie.Dobreżycie,dobrajegojakośćwynikazdobrostanu,którydefiniowanyjestjako
doświadczaniepozytywnychemocji,niskipoziomnegatywnegonastrojuipoczuciezado-
woleniazżycia.Wujęciuhedonistycznymkładziesięnacisknaistnieniepozytywnych
emocjiibrakemocjinegatywnychorazdobresamopoczucie.Wperspektywieeudajmoni-
stycznejwiążesiędobrostanzwartościążycia,samorealizacją,istnieniemcelówżycio-
wych.Wedługniektórychautorówdobrostanjestodpowiednikiemszczęściaisatysfakcji
(zob.Czapiński1994,2005a).Niezgadzamsięztymstanowiskiem.Poczucieszczęścia
jestczymświęcejniżpoczuciezadowoleniazżycia,dobrostan.Szczęściejestdefiniowane
jako„trwałystannajwyższegozadowolenia”(Czapiński1994,s.11).Szczęśliwijesteśmy
niekiedy,wniektórychwyjątkowychsytuacjachżyciowych,takichjakślub,urodzenie
dziecka,zdanietrudnegoegzaminu,natomiastzadowoleniezżyciamawymiarszerszy,
dotyczywiększościsytuacjiżyciowych,macharakter„rozlany”imniejintensywny.Można
byćczasamiwżyciuszczęśliwym,aprzezjegowiększośćpogrążaćsięwdepresji,lęku
ipesymizmie.
Dobrostannieoznaczawyłącznieobecnościpozytywnychinieobecnościnegatywnych
emocji.Tatarkiewicz(1962)szczęścieokreślajakopełne,trwałeiuzasadnionezadowole-
niezżycia.Atooznaczanietylkopozytywneuczucia,lecztakżepozytywneoceny,które
wiążąsięzogólnymbilansemżycia.ZdaniemMądrzyckiego„człowiektworzyirealizuje
planyżyciowepoto,abyodpowiedniosweżyciezorganizować,nadaćmusens,awkon-
sekwencjiuzyskaćzadowoleniezżycia,poczucieszczęścia”(1996,s.207).
Dobrostanjestpodstawowymkryteriumzdrowiapsychicznego(Sęk2005c).Według
zapisukonstytucjiŚwiatowejOrganizacjiZdrowia„zdrowiejestpełnymdobrostanem
fizycznym,psychicznymispołecznymanietylkobrakiemchorobylubniedomagania”
(Sęk2005c,s.61).Poczuciedobrostanumożewynikaćzpoziomujakościżycia.„Pojęcie
jakościżycia,podobniejakzdrowieiszczęście,możebyćrozumianeobiektywnieisubiek-
tywnie.Obiektywnierozumianajakośćżyciatozespółwarunkówżyciaidziałaniaczło-
wieka.Warunkitemożnateżnazwaćwyznacznikamisubiektywnejjakościżycia.Subiek-
tywniepojętajakośćżyciajestwynikiemocenyiwartościowaniaróżnychsferżyciaiżycia
jakocałości.Efektocenyżyciamożemiećbardziejpoznawczycharakteriwówczasmie-
7