Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
Pojęciezarządzaniajestczęstoużywanewszerokimznaczeniu,coniewątpliwie
makonsekwencjewsposobierozumieniapracownikaworganizacji.Traktowanie
organizacjijakoformy,wktórejprzebiegająokreśloneprocesytechniczno-ekono-
miczneispołeczno-kulturowedlarealizacjiokreślonychcelów,towkonsekwencji
dominacjaprzedmiotowegoopisupracownika.Celeizadaniawstrukturzeorga-
nizacyjnejredukująpracownikadojegoilościowegoifunkcjonalnegowymiaru.
Rozważanyprzedmiotowywymiartraktujezatempracownikajakozasóbiredu-
kujejegopodmiotowyaspekt.Identyfikowanarolapracownikanieznajduje
jednakwspółcześnieuzasadnienia,bowiempodlegaewolucjiznaczeniepracow-
nikaworganizacji.Ewoluowanieznaczeniapracownikaworganizacjitowkonse-
kwencjipróbaodpowiedzinapytanie,kimjestosobapracownika,opróczpytania,
czymjestpracownik.Ewoluowanieodmechanicznegopodejściadoorganizacji
wkierunkuorganizacji,wktórejosobapracownikaijegowiedza,jakonajbardziej
pierwotna,jestzarazemznanainieznana,przewidywalnainieprzewidywalna
orazwciążsięuaktualniająca,towkonsekwencjipróbarozpoznaniapracow-
nikawukładziepodmiotowo-przedmiotowym,awięcpróbarozpoznaniapracow-
nikarzeczywistego.
L.vonMisestwierdzi,żezasadateleologicznajestograniczonamożliwościami
ludzkiegorozumu,niedoskonała,azatemniezapewniaostatecznejwiedzy2.Kon-
statacjata,głębokorefleksyjna,sugeruje,abyprzyjąćokreślonydystansdotwier-
dzeńwyrażającychbezwzględnąpewnośćczydoskonałośćpoznaniarzeczyzgodnie
zzasadąteleologiczną.Sugeruje,żemożliwościludzkiegorozumusąograniczone
iniepozwalająnapoznanieostatecznejwiedzy.Przyjęciedystansujestniezbędne
podczaspostrzeganiapracownikajakopodmiotuswoichdecyzjiidziałań.Wska-
zujesięzatemnapracownikawkategoriinietylkoilości,przedmiotu(rzeczy),
aleprzedewszystkimjakości,stanowiącejnastępstworefleksjinadistotąiznacze-
niempodmiotowościpracownika.Refleksjastanowiweryfikacjęprzekonania,że
pracownikjestpodmiotemwrelacjizotoczeniem,żesprawujenadzórnadrzeczy-
wistością,nadzórpoznawczyisprawczy,zgodnyzwłasnymizinternalizowanymi
wartościami:intelektualnymi,etycznymiiestetycznymi.
Postrzeganiepracownikanietylkojakoprzedmiotu(rzeczy),lecztakżejako
jakości,towkonsekwencjizmierzaniedoopisuiwyjaśnienia—podmiotowo-
-przedmiotowej—jednościdwóchjednościpostacipracownikarzeczywistego.
Zmierzato,wkonsekwencjidoprzedsiębiorczości,czylidouzewnętrzniania
woliwodpowiedzialnymdziałaniu.Przedsiębiorczośćposiadabowiemswoją
przyczynęwpodmiotowościijawisięzatemjakosiła,sprawcaukładundziania
się”(procesu,zmiany,stawaniasię).Dociekaniatedowodzą,żeprzedsiębior-
czośćpozostajewokreślonejrelacjidonaukozarządzaniu.P.F.Druckerargu-
mentuje,żezakażdymrazem,kiedypróbowaliśmyistniejącąjednostkęuczynić
nośnikiemprojektuprzedsiębiorczego,ponosiliśmyporażkę.Przedsiębiorczość
zatemwymagainnegozarządzanianiżto,cojużfunkcjonuje—konkluduje
2L.vonMises,Ludzkiedziałanie.Traktatoekonomii,nPrakseologia”1996,nr3-4,s.40.
