Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Oautorzetejflksiążeczki”
PośmiercidziadkaSkarbekprzeprowadziłsiędomajątkurodziców.
RodzinamieszkałanajpierwwIzbicynaKujawach,potemwŻelazowej
woli,czasamiprzenosiłasiędowarszawylubTorunia.Atmosferadworu
ojcazadziwiłaiprzytłoczyłamłodegoSkarbka,takróżnabyłaodklimatu
statecznegodomuFengera,wktórymwychowywałsiędotejpory9.Zro-
zumienietejróżnicyułatwićmożeprzyjrzeniesięhistoriiKaspraflhrabie-
gozGóry”Skarbka,ojcapisarza,polskiegoszlachcica,bardzoprzywiąza-
negodoojczyzny,aleczęstodziałającegoimpulsywnieiżyjącegoponad
stan.jegopierwszążonąbyłajustynaDąmbska,siostrajegobratowej.
Ojciecpisarzazakochałsięwniej,gdymiałazaledwie16lat,inatych-
miastożeniłsięzniąbezzgodyprzyszłychteściów.Młodemałżeństwo
szybkozniszczyłjednakhulaszczytrybżycia.flHrabiazGóry”rozwiódł
sięizacząłszukaćsposobunawyjściezogromnychdługów-najlepszym
byłokolejnemałżeństwo.Rękębogatejjedynaczki,LudwikiFengerówny,
zdobył,jakpisałFryderykSkarbek:
(…)bądźtodlaprzyjemnejpowierzchownościswojej,bądźżekrólStani-
sławAugustprzezwzglądnadawnąznajomośćzdziademmoim,kaszte-
laneminowrocławskim,listzanimdoFengeranapisał(…)10.
KasperSkarbeksambyłrównieżjednymzulubionychdworzankró-
la,nicwięcdziwnego,żelistStanisławaAugustaokazałsięprzekonujący,
tymbardziej,żezawierałdodatkowoobietnicęnobilitacjiroduFenge-
rów11.wdzieńślubujakubFengerspłaciłwszystkiedługizięciaiwten
sposóbmłodyszlachcicdostałdrugąszansę.Nieskorzystałzniej.Dwór
ojca,któryFryderykSkarbekzapamiętałiopisałwswoichwspomnie-
niach,byłwciążpełenzbytkówprzekraczającychfinansowemożliwości
rodziny.Złedecyzjedoprowadziływkońcudotego,żetużpowyprawie-
niuostatniegoprzyjęciaponadmiarę,hucznychimieninżony,Kasper
SkarbekuciekłprzedwierzycielamidowielkiegoKsięstwaPoznańskie-
go.Opuszczonamatkaprzyszłegopisarzamusiałapostaraćsięorozwód,
9więcejoatmosferzenadworzeKaspraSkarbkazob.tamże,s.35-54.
10Tamże,s.33.
11Zob.A.Bartoszewicz,ToruńwżyciuitwórczościF.Skarbka,flRocznikTo-
ruński”1966,s.195-196.