Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadoszóstegowydania
Odroku1915porazszóstyniniejszaksiążkadoczekała
sięwznowieniawpierwotnejpostaci.Niewielomatylko
zdaniamizastąpięwniejdługieprzedmowypoprzednich
edycji.Towszystkobowiem,czymmusiałemobarczyć
pierwotnytekst,wyjaśniającgoiposzerzając,urosło
stopniowodotakichrozmiarów,żemógłbyztego
powstaćosobnytom.
Poniższeuwagikreślęcelemogólnegozorientowania
czytelnika.
Podstawowepojęcia
zrodziłysięzpotrzeby
umocnieniabazy,naktórejopierasięstosowana
whistoriisztukicharakterystyka;mamnamyśliniesądy
wartościujące–onichwogólemówićtuniebędę–lecz
charakterystykęstylu.Jestdlanasrzeczą
opierwszorzędnymznaczeniupoznaniewreszcieprocesu
formowaniasięsposobówprzedstawieniaartystycznego,
któreniezawszemieszcząsięwogólnychramachstylu.
(Lepiejjestużywaćterminu:formy
przedstawieniaartystycznegoaniżeli
formywidzeniaartystycznego).
Naturalnie,pojęcieformyplastycznegoprzedstawienia
nieoznaczaczegośabstrakcyjnego,łączysiębowiem
zokreślonątreścią,istądhistoriarozwojuwyobrażenia
plastycznegojestzarazemhistoriąwsensieduchowym.
Sposóbwidzenialub,powiedzmyraczej,plastycznego
przedstawienianiejestodpoczątkuiwszędzie
jednakowy,leczwykazujetakisamrozwójjakwszystko,
cożyje.Sąfazyrozwojoweprzedstawieniaartystycznego,
zktórymimusiliczyćsięhistoryksztuki.Znamy
starożytny,„niedojrzały”sposóbwidzenia,takjak
zdrugiejstronymówimyo„szczytowych”i„późnych”
okresachsztuki.Niemożemytakinterpretować
archaicznejgreckiejsztukilubstylustarychrzeźb
portalowychzChartres,jakgdybybyłydziełemczasów
dzisiejszych.Historyksztukizamiastpytać:„Jaktedzieła
sztukioddziałująnamnie(nowoczesnegoczłowieka)?”
ipotemustalaćwartośćwyrazu,winiensobie
