Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
526
16-UKŁADOKRESOWYPIERWIASTKÓW
Strukturamostkowautworzonaprzezdwaatomywodorupojawiasięnatomiastz
całąpewnościąwcząsteczceB2H6orazwcząsteczkachinnychborowodorów:
H
H
B
....
.....H
.
H
....
.....B
.
H
H
Wtymprzypadkumamydoczynieniazezwiązkiemdwóchpierwiastkówoniemal
równychelektroujemnościach(B2,01,H2,20).Wiązaniemacharakterniepolarny;nie
jestjednakzwykłymwiązaniemkowalencyjnym,gdyżliczbaelektronówwalencyjnych
2atomówborui6atomówwodoru,wynoszącałącznie12,niewystarczanautwo-
rzenie8wiązańdwuelektronowych.Mamytudoczynieniazwiązaniemutworzonym
przezorbitalcząsteczkowytrójcentrowy(B–H–B).Będzieonoszczegółowoomówione
wp.24.2.2.
Węgieljestpierwszympierwiastkiemrozpatrywanegoszereguoelektroujemności
większejodelektroujemnościwodoru,wzwiązkuzczymdlawodoruwwęglowodorach
przyjmujemystopieńutlenieniaI.Różnicaelektroujemnościobupierwiastkówjestmała
iwiązaniemacharaktertypowokowalencyjny.
Wdalszychzwiązkach:amoniakuNH3,wodzieH2OifluorowodorzeHF,wmiarę
jakwzrastaróżnicaelektroujemnościwodoruizwiązanegoznimpierwiastka,wiązanie
nabieracorazsilniejszegocharakterupolarnego,przyczymwodórmacząstkowyładunek
dodatni.Równolegleztymnastępujewzmocnieniewłaściwościkwasowych.
Jeżelirozpatrujemykolumnypionowewukładzieokresowym,stwierdzamywzrost
jonowegocharakteruwodorkówtypusolioraznasilaniesięwłaściwościkwasowychwo-
dorkówkowalencyjnych,wmiaręjakrośnieliczbaatomowa.Tenostatniefektomówiono
szerzejwp.11.5.2.
Jakodrugiprzykład,którypozwoliprześledzićzależnośćwłaściwościzwiązkuod
położeniajednegozjegoskładnikówwukładzieokresowym,posłużątlenkipierwiast-
kówgrupgłównych,np.trzeciegookresu.Uwzględniająctylkotlenkionajwyższych
osiągalnychstopniachutlenieniapierwiastkałączącegosięztlenem,uzyskujemynastę-
pującyszeregtlenków:
Na2O,
MgO,
Al2O3,
SiO2,
P4O10,
SO3,
Cl2O7
wktórymstopieńutlenieniazgadzasięznumeremporządkowymgrupyukładuokreso-
wegolubnumerempomniejszonymo10.Wszeregutymnastępujewzrostelektroujem-
nościpierwiastka,którypołączyłsięztlenem,od1,01(sód)do2,83(chlor).Tlenkisodu
imagnezu,metalioelektroujemnościznacznieróżniącejsięodelektroujemnościtlenu,
sązwiązkamizdecydowaniejonowymi.WAl2O3jonowycharakterzwiązkujeszcze
przeważa,niemniejjednakmałyjonAl3+,odużymładunkuelektrycznym,musidziałać
wpewnymstopniupolaryzująconajonytlenkoweipowodowaćodchyleniaodczysto
jonowegocharakteru.WiązanieSi
OwSiO2jestsilniespolaryzowanymwiązaniem
kowalencyjnym.PolaryzacjawiązańwP4O10,SO3iCl2O7jestcorazsłabsza.
