Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18-6-ZASTOSOWANIEHELOWCÓW
555
Rys.18.4.StrukturaprzestrzennacząsteczkiXeO3
Badaniarentgenowskiewskazują,żecząsteczkaXeO3mabudowępiramidalną(rys.
18.4),podobniejakizoelektronowyjonIO–
3.Zawieraonjednąwolnąparęelektronową.
WroztworzewodnymXeO3działasilnieutleniająco.UtlenianaprzykładjonyMn2+
doMnO–
4.PododaniudoroztworuBa(OH)2strącasięwwynikudysproporcjonowania
osadheksaoksyksenianudibaru,Ba2XeO6,zawierającegoksenonnastopniuutlenienia
VIII
2XeO3+4OH–+2Ba2+=Ba2XeO6(↓)+Xe+O2+2H2O
Związektenjesttrwałytermicznieimożebyćogrzanydotemperaturyponad700
Kbezrozkładu.Poddziałaniemkwasusiarkowegowydzielasięnietrwałygazowytle-
nekXeO4.Ksenianynależądonajsilniejszychznanychutleniaczy.Potencjałstandardowy
układuXe(VI)/Xe(0)wynosiwroztworzekwaśnym+2,10V,awzasadowym+1,24V.
Ksenianywydzielająjod,bromichlorzroztworówjodków,bromkówichlorków,utle-
niająrównieżMn(II)doMn(VI)iMn(VII).
Przypowolnymwprowadzaniuksenianubaru,Ba2XeO6,dokwasusiarkowegow
temp.268Kpowstajetetratlenekksenonu,XeO4,gazulegającyniezmierniełatwowy-
buchowemurozkładowi.
Przykładamizwiązkówksenonuzfluoremitlenemsąwymienionewpoprzednim
paragrafieoksotetrafluorekksenonu,XeOF4,idioksodifluorekksenonu,XeO2F2.
18.6.ZASTOSOWANIEHELOWCÓW
Gazyszlachetneznalazływielezastosowańpraktycznych.Helsłużydonapełniania
balonów.Jegozdolnośćnośnajestwprawdziedwukrotniegorszaodzdolnościnośnej
wodoru,wykazujejednakcennezalety:niejestpalnyiznaczniewolniejniżwodór
dyfundujeprzezpowłokębalonu.Mieszaninaheluztlenemużywanajestjakogaz,
którymoddychająnurkowie.Przypodwyższonymciśnieniu,podjakimpracujenurek,
helrozpuszczasięwekrwiwznaczniemniejszymstopniuniżazot,którywprzypadku
zbytszybkiejzmianyciśnieniawydzielasięwpostacibanieczekzamykającychnaczynia
krwionośne.
