Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
19
wkulturze,afaktycznieprzedewszystkimwdoktrynieiliterzeprawa.Następ-
nieprawnicy,chcącpodbudowaćswojedociekanianatematsensuiform
karania,odwołująsiędofilozoficznychkoncepcji,którychprawdziweźródła
tkwiąwichwłasnychideach.Badaniarozdziałuszóstegopozwoliłyujawnić
błądokreślanywlogicemianemignotumperignotum.Naukaprawawspiera
siębowiemczęstowrozważaniachokarzenafilozofiikary,którejpodstawo-
wetwierdzeniasąwyprowadzonezestandardowegorozumieniapojęciakary
ukształtowanegonagrunciepraktykispołecznej,wtymsamegoprawa.Wyjście
ztejpułapkipoznawczejjestmożliwedziękipodjęciustudiówintegralnokul-
turowych,wktórychprzedmiotembadaniastanąsięspołeczno-kulturoweuwa-
runkowaniatworzeniasięwpraktycespołecznejijęzykowejokreślonegorozu-
mieniapojęciakary.Potwierdzatosłusznośćstrategiibadawczejprzyjętejna
użytekbudowyprezentowanejpenologicznejteoriikary.
Wtymstanierzeczyponownienaznaczeniuzyskujepytanieotożsamość
karykryminalnej,czymonawogólejest,dlaczegobudzitakiekontrowersje.
Wpróbieodpowiedzipomocyszukanoteżwsocjologii.Kwestiomzzakresu
socjologiikarypoświęciłemrozdziałsiódmy.Badaniaujawniły,żesocjologia
karynieprowadzidoprzekonaniaoszczególnejefektywnościtejinstytucji
społecznejwzapewnieniuładuspołecznego.Wskazujeraczejnajejliczneogra-
niczeniapraktyczneiwątpliwościaksjologiczne,coskłaniadoposzukiwania
alternatywnychforminstytucjonalnychgwarantującychtrwanieładuspołecz-
nego.Badaniasocjologicznewskazują,żeprzedewszystkimnależyodsłaniać
mechanizmyżyciaspołecznego,przesądzająceotrwaniutejdziwnejinstytucji
warunkowanejkulturowo,która,nlogicznierzeczbiorąc”,niepowinnajuż
istnieć,atymczasemciąglenamtowarzyszy.Takiewnioskiwynikajązanalizy
myśliGeorgaRuschegoiOttonaKirchheimera,koncepcjipenologicznej
E.B.Paszukanisa(innyzapis:J.Paszukanis,E.B.Pashukanis,E.B.Pašukanis)
irefleksjiMichelaFoucaulta.Socjologiakaryukazujeponadto,żeskoronieda
sięprzekonującowytłumaczyćkarywkategoriachstricteinstrumentalnych,to
należyzwrócićuwagęnajejwymiarmoralnyikulturowy.Ospecyficekaryjako
odrębnejkategoriiśrodkówkontrolispołecznejprzesądzawłaśniejejwymiar
kulturowyifunkcjeekspresjimoralnej,anieczynnikiinstrumentalne.Widaćto
dobrzewświetleklasycznejmyśliEmilaDurkheima.Inaczejmówiąc,wkarze
kryminalnejnapierwszymmiejscuznajdujesięjejuwarunkowaniekulturowe,
jejhistorycznieukształtowanyschemat,adopierowtórniejestonwykorzysty-
wanydoosiągnięciacelówocharakterzeinstrumentalnym.Badaniazzakresu
socjologiikarypotwierdziłytrafnośćprzyjętejstrategiibudowypenologicznej
teoriikary.
Wposłowiukrótkocharakteryzujęznaczeniestudiówpenologicznychdla
naukiprawakarnego.Karakryminalnastanowipodstawowąkategorięnauki
prawakarnego.Pozostawieniejakiegokolwiekjejaspektupozazainteresowa-
niemnaukimusibudzićniepokój,zwłaszczażeogólneprzemianyspołeczno-
-kulturoweprowadządopodważaniawielutradycyjnychinstytucjispołecznych
iprawnych.Możetobudzićnadziejenauwolnieniesięodgorsetutradycji
