Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wiadomościpodstawowe
tracąswojąciągłość,cowpływanahamowaniepoślizgu–awrezultacie
wywołujeumocnieniemateriałówpolikrystalicznych.
l
Defektypunktowesiecikrystalicznej,któresązaburzeniamiwperio-
dycznymukładzieatomów.Wywierająoneznaczącywpływzarównona
własnościposzczególnychkryształów,jakiogólnecechymetalu.Możnawy-
różnićtrzypodstawowerodzajedefektówpunktowych:wakanse(rys.1.2–
szczegół8),atomywłasnemiędzywęzłowe(rys.1.2–szczegół1)orazatomy
domieszek,którezkoleisąalbosubstytucyjne(rys.1.2–szczegół4)lubmię-
dzywęzłowe(rys.1.2–szczegół3).Generalnie,tegotypuwadysiecikrysta-
licznejwywołująwniejlokalnenaprężeniaocharakterześciskającym
(np.atomywłasnemiędzywęzłowe)lubrozciągającym(np.wakanse).
Defektytemogąpowstawaćrównieżwwynikuodkształceńplastycznych
realizowanychprzytemperaturzezzakresu0,2;0,4Ttopnienia.
l
Defektyliniowesiecikrysta-
licznej(nazywanedyslokacjami)
a)
b)
sąsprężystąwadąsiecikry-
stalicznejrozciągającąsięwzdłuż
linii.Wtejgrupiewyróżnić
możnadwieodmianytegotypu
defektu.
Dyslokacja
krawę-
dziowa(rys.1.2–szczegół2oraz
rys.1.3a)powstajewwyniku
zagęszczeniaatomów(tworzą-
cych
ekstrapłaszczyznę)
po
jednejstroniepłaszczyznyścięcia
i
jednocześnie
rozrzedzenia
atomówpodrugiej.Krawędź
wspomnianejekstrapłaszczyzny
postroniepłaszczyznyścięcia
jestnazywanadyslokacją.Nato-
miastdrugirodzajdefektu–dys-
lokacjaśrubowa–powoduje,że
płaszczyzny
atomów
prosto-
Rys.1.3.Schematdyslokacjikrawędziowej(a)
orazdyslokacjiśrubowej(b)
padłe
do
linii
dyslokacji
są
skręconenawzórgwintuśruby
(rys.1.3b).
l
Fononystanowiąceosobnągrupędefektówsiecikrystalicznej,któremożna
uważaćzakwantyenergiidrgańatomówwkrysztale.Amplitudatych
cyklicznychdrgańściślejestuzależnionaodtemperatury.Fononywwyniku
oddziaływaniazatomamikryształu,umożliwiająichdyfuzyjneprzeskoki.
23