Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Pater,G.Samołyk:Podstawytechnologiiobróbkiplastycznejmetali
Przyczynąniekontrolowanego,powolnegoślizganiasiękrótkichodcinków
tychdefektówsiecikrystalicznejjestwysokaenergiacieplnadrgańatomów;
l
wspinaniudyslokacji–poleganaomijaniuprzeszkód(innychdyslokacji
kątowychlubwydzieleń)przezdyslokacjebędącewruchuwywołanym
np.przezoddziaływanienaprężeństycznych.Wspinanie,jakoefekt
m.in.dyfuzji,poleganaprzechodzeniudyslokacjinasąsiedniąpłaszczyznę
poślizgu,naktórejruchdyslokacjiniejestblokowany.Dodatkowymefektem
tegoprocesuczęstojestanihilacjadyslokacjikrawędziowychlubwspoma-
ganiepoligonizacji,tj.wysokotemperaturowegozdrowieniadynamicznego;
l
poślizgupogranicachziaren–maonograniczoneznaczenie,ajego
naturazależnajestodtemperaturyodkształcanegometalupolikrystalicz-
nego.Podczasobróbkiplastycznejprzyniskichtemperaturach,procesten
poleganaprzemieszczaniuiobrocieziarenwzdłużichgranicszerokoką-
towych,natomiastpodczasobróbkiplastycznejnagorąco–jestonefektem
ruchuliniowychdefektówgranicziarenwzdłużtychgranic.Głównym
niepożądanymskutkiemtegoprocesujestpowstawanieporowatościmetalu
–tj.pustek,będącychzarodkiempęknięć.
Reasumując,mechanizmpełzanianiejestcelowowykorzystywanypodczas
realizacji
technologii
obróbki
plastycznej,
za
wyjątkiem
kształtowania
nadplastycznego.Zazwyczaj,pełzaniejestniepożądaneiniekontrolowane.
Zdecydowanawiększośćprocesów,któretworzątenmechanizm,przyczyniasię
wznaczącysposóbdoprzyśpieszeniazniszczeniamateriału,szczególnie
wprzypadkuniekorzystnegostanunaprężenia.
1.4.Zjawiskatowarzysząceobróbceplastycznej
1.4.1.Energiazmagazynowana
Energiazmagazynowanastanowitęczęśćpracyodkształceniaplastycznego,
któranieuległazamianienaciepłowczasieodkształceniamateriału.Tenrodzaj
energiizwiązanyjestzwychyleniematomówzpołożeniarównowaginaskutek
powstawaniaróżnychdefektówpodczasodkształcaniaplastycznego.Energia
zmagazynowanastanowiod2do10%całkowitejpracyodkształcenia
plastycznego.Zależyonaodrodzajukomórkielementarnej,temperatury,
wielkościziaren,zanieczyszczeńmetaluorazodstopniaodkształcenia.
Zmagazynowanaenergiaodkształceniajestsiłąnapędowądlawieluzjawisk
aktywowanychcieplnie,takichjak:zdrowienie,rekrystalizacjalubstarzenie
odkształceniowe.Podczastychzjawisknastępujewydzielanieenergii.
30