Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wiadomościpodstawowe
ruchtenodbywasięwpłaszczyźnienajgęściejobsadzonejatomami.Płaszczyzna
otakichcechachnazywanajestpłaszczyznąłatwegopoślizgu.Natomiast
kombinacjąpłaszczyznypoślizguileżącegowniejkierunkupoślizgunazywasię
systemem
poślizgu.
Ilość
systemów
b)
d)
a)
c)
e)
poślizguwodniesieniudokomórkielemen-
tarnejzależyodjejbudowy.Najwięcej
systemówpoślizgu,boaż12,mająmetale
osiecitypuA1(RSC)–sątonp:aluminium,
miedź,srebro,złotoorazżelazowodmianie
Y(austenit)–czylimetalebardzoplastyczne.
Najmniejsystemówpoślizgumająmetale
obudowieheksagonalnej–tj.tylkotrzy.
Przyczym,uruchomieniedanegosystemu
poślizgu
zależy
zarówno
od
kierunku
przyłożeniasiły,jakirównieżstosunku
wymiarówsieciA3(HZ).Przykładowo,
magnezprzytemperaturzepokojowejma
tylkojednąpłaszczyznęłatwegopoślizgu
(tj.
uprzywilejowany
system
poślizgu
zawarty
jest
w
podstawie
komórki
elementarnej).
Dopiero
w
temperaturze
podwyższonej
uruchamiają
się
dwa
pozostałesystemypoślizgu–tj.wpłasz-
czyźnie
pryzmatycznej.
Ruch
atomów
odbywaćsięmożerównieżwinnych
płaszczyznachniżwpłaszczyźniełatwego
poślizgunietylkozewzględunapodwyż-
szenietemperaturymateriału,alerównież
w
przypadku
osiągnięcia
znacznych
odkształceń.Jesttospowodowanetym,że
poślizg
wzdłuż
pierwotnego
systemu
poślizgujestblokowanyprzeznarastające
defektysiecikrystalicznej.
Wrzeczywistychmetalachpolikrysta-
licznychniewystępujepoślizgjakoefekt
jednoczesnegozrywaniainastępnieodbu-
dowywaniawiązańwzdłużjednejlinii,tak
jaktopokazanonarys.1.6.Mechanizmten
opierasięnaruchudyslokacji(rys.1.7)–
Rys.1.7.Modelmechanizmupoślizgu
tj.wzajemnego,stopniowegoprzemieszczania
jakoefektruchudyslokacji,gdzie:
jednejczęściziarnawzględemdrugiejjako
a);e)kolejnefazy
27