Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OkrespoIIwojnieświatowejcechujesięintensywnymprocesem
uprzemysłowienia,któryobjąłobszaryprzedtemzaniedbane(m.in.Polskę),
orazszybkąurbanizacją.Rozwójprzemysłu,wtymchemicznego,doprowadził
dopowstaniawydzielonychdziedzinochronyzdrowia(medycynapracy,
awniejtoksykologiaprzemysłowa;służbybezpieczeństwaihigienypracy).
Doprzemysłuwprowadzasięcoroczniesetkinowychzwiązkówchemicznych,
stanowiącychpotencjalnezagrożeniedlazdrowiapracowników.Stworzyłoto
potrzebęrozbudowaniatakichdziedzintoksykologiiprzemysłowej,jak:ocena
toksycznościnowychzwiązkówwceluustaleniadopuszczalnejwielkości
narażenialudzi,ocenaekspozycjiprzezmonitoringśrodowiskowyibiologicz-
ny(przezmonitoringnależyrozumiećwtymprzypadkusystematyczne
pomiarystężeńtoksycznychzwiązkówwśrodowiskulubmaterialebiologicz-
nym,umożliwiająceporównaniewróżnychwarunkachorazokreślenie
trendówwartościstężeńwczasie);awcelulepszegozrozumieniaistoty
problemówrozwiniętobadanianadmechanizmamitoksycznegodziałania
trucizn.Jednocześnieposzerzonozapleczemedycynyklinicznejwkierunku
diagnostykiileczeniazatrućpowstającychwprzemyśle.
Urbanizacjaiindustrializacjastałysięzagrożeniemdlaludzimiesz-
kającychwdużychaglomeracjachmiejskichiwokółnich.Zwiększyłosię
zanieczyszczeniepowietrzaatmosferycznego(gazypowstająceprzyspalaniu
paliwwelektrowniach,specyficznewyziewyzzakładówprzemysłowych,
zwłaszczahutniczychichemicznych,produktyspalaniaropyibenzyny
wpojazdachmechanicznych),atakżewódpowierzchniowychigleby(skażona
żywność).Ponadtointensywnachemizacjanaszegożyciapowoduje,że
współczesnyczłowiekstykasięzezwiązkamichemicznymiprzezcałeżycie
(środkipiorące,kosmetyki,tworzywasztuczne,włóknasyntetyczne,leki,
używkiitp.).Kilkaepidemiizatruć,jakiezanotowanopoIIwojnieświatowej,
obudziłoczujnośćopiniipublicznej.Należątum.in.:
epidemiezachorowań(izgonów)nachorobydrógoddechowychiukładu
krążeniawmiastachointensywnymzanieczyszczeniupowietrzaspalina-
mi,wobszarachtzw.inwersjiatmosferycznej(bezwietrznapogodaprzy
niskimciśnieniuwobszarachoograniczonejwymianiepowietrza);jedna
zwiększychepidemiitegotypuwystąpiławLondyniewlatachpięć-
dziesiątychXXwieku;
epidemiachoroby,,itai-itai”wJaponii;istotętejchorobystanowiły
zaburzeniametabolizmukości,prowadzącedowielokrotnychzłamań
kończynizniekształceńkręgosłupa;jednymzczynnikówsprawczychbył
kadm,którymzanieczyszczonebyłyglebyuprawnewokółrzekiJintsu-
-Riveriktórydostawałsiędoorganizmuzapośrednictwemskażonego
ryżu;
choroba,,Minamata”(równieżwJaponii),atakującaośrodkowyukład
nerwowynaskutekskażeńrybmetylortęcią(rtęćzawartawściekach
przemysłowychdostawałasiędorzekiizatokiMinamata);
1.2.RYSHISTORYCZNY
25
