Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nSłowapłonące”czynnieosobistytrybwypowiedzi”?ł
27
gimnazjalnejkonspiracji,znajdujepotwierdzenienaprzykładwrelacjiJaro-
sławaIwaszkiewicza3.Boteżdoczasuaresztowania,aiponim,nadobrąspra-
wę,biografiapoetyjestpoprawnajakkalendarzykharcerza.Ojciecrezydował
wZwierzyńcu,naurzędzie,jakodyrektorfundacjiZamojskich,Stroińscybyli
zamożni,wgimnazjumpoetadorobiłsięprzezwiskanWystroiński”,zracji
skłonnościdokrzykliwejelegancji,przedmaturązwiedziłWłochy,współre-
dagowałgimnazjalnepisma,drukowałwnichwiersze,jegowypracowania
polonistakomentowałjakonadwiekmądre-słowemdzieciństwonama-
jątkuimłodośćuczniaświetnejszkoły.Rzecmożna,lokalnyestablishment,
bliskosplendorówarystokracji,ateżestablishmentpatriotyczny,narodowy,
ogarniętypolskościąromantyczno-mocarstwową,katolickąiziemiańską-
wtymklimaciewychowanypoetanrozpoczynapracę”worganizacjikon-
spiracyjnejtaknaturalnie,jakbywstępowałdopodchorążówkipomaturze.
Zatemzdomudogimnazjum,stamtąddokonspiracji,zkonspiracjidoWar-
szawy,gdzieszkoleniewojskoweiredagowanienSiN-u”,akcjapodpomnikiem
Kopernika,aresztowanie,Pawiak,schronieniewZwierzyńcu,znówWarsza-
wa,bójpowstańczy,śmierć(razemzGajcym)nnatarczyeksplozji”(jakpisze
CzesławMiłoszwTraktaciepoetyckim).Żadnychwahań.Kamienieniezgła-
szająwszakkrytycznychuwagwobecideirzucaniaichnaszaniec.
AlenaPawiakuStroińskiegozamkniętozaakcję,októrejtakpiszeIwasz-
kiewicz:
ZdziśStroińskiopowiadałmiszczegółowo,jaktobyłoztymskładaniemwieńca
podpomnikiemKopernika.Szlioniprzezcałemiastooszóstejrano,latem,więc
wbiałydzień,ztymogromnymwieńcem,takżekażdytowidział.Przedsamym
nosemkomisariatupolicji,gdziesąiżandarmi(KrakowskiePrzedmieścienaprze-
ciwkopomnika),złożylitenwieniecibyłjużspokój.AleZdziśzacząłfotografować
składaniewieńca,tegojużbyłozadużoijakiśstarszypolicjantpodszedłleniwiedo
nich,pytającocośzdaleka.NatoBojarski,niewielemyśląc,wyjąłrewolwer.Wte-
dydopierozaczęłasięstrzelaninaiucieczka,wktórejBojarskipoległ.Zdziśuciekł
naulicęKopernika,tamwpadłdobramyjakiegośpodwórzainiemógłwyjść.Lud-
nośćzebrananapodwórkuprzytrzymałagoiwydaławręceżandarmów,nawet
niezdążyłwyrzucićaparatu,złapanogoztymcorpusdelictiwkieszeni.Bojarski
zginąłnaOboźnej4.
3nOpowiadałmi,żeprzeżyciajegonaPawiakubyłyczymśjedynyminiezapomnianym,
aleiprzerażającym.ŻeczujesięjakDantepopowrocieztamtegoświata.PrzeżyłnaPawiaku
najstraszniejszeczasymasowychrozstrzeliwańnaulicachiwgetcie.Byłoraztak,żezostałsam
wceli,wszystkichinnychzabranonarozstrzelanie.JakimcudemstaryStroińskiwyciągnąłgo
ztegoPawiaka,topozostaniechybatajemnicąmiłościrodzicielskiej,którajestuparta,przemyśl-
naiwytrwała”(JarosławIwaszkiewicz,dz.cyt.,s.107-108).
4JarosławIwaszkiewicz,dz.cyt.,s.108-109.
