Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ANNAWALCZAK,MARCiNWASiLEWSKi,ALiNAWRÓBEL
UniwersytetŁódzki
Wprowadzenie
Czemuto,conieuchwytne,
mabyćbardziejzagadkoweodtego,couchwytne?
Czyniedlatego,żemychcemytopochwycić?
LudwigWittgenstein
„Życieduchowe”–doświadcze(a)nie,fenomen,wartość,idea,projekt,po-
jęcieetcetera.Określeniateniesątożsamezesobą,aleniemateżmiędzy
nimiaporiiwżyciuczłowieka–realnymiidealnym.Znaczenia„życiaduchowego”
możnapochwytywaćprzezpryzmatpowyższych,przykładowych,określeń.Nie
zamykajmyjednakjegoznaczeńwokreśloności.
Jeśli„życiuduchowemu”przyjrzymysięjakopojęciu,towartowtymmiej-
scuprzywołaćMiekieBal,którajednejzeswoichksiążeknadałatytułWędrujące
pojęciawnaukachhumanistycznych(Bal,2012).„Życieduchowe”jakopojęcie
–uwzględniającnieostrośćtego,cozwiesiępojęciem–niejestjednoznacznie
ikanonicznierozumianewpolskimdyskursiepedagogicznym–wcześniejszym
iwspółczesnym1.WedługM.Balpojęcia„wędrują”pomiędzydyscyplinami,indy-
widualnymiuczonymi,międzyokresamihistorycznymi,atakżemiędzygeogra-
fcznieusytuowanymispołecznościamiakademickimi.Niechodzitylkoolinearne
przemieszczaniefzyczne„od-do”–częstodosłowne.Wczasiewędrówkipojęcia
tracąjednoznaczność,acozatymidzie,niesąkanonicznierozumiane.Brak
jednoznacznościprowadzićmożedoprzekształceniaichznaczeń,jakteżwypo-
sażeniaichwnowewłaściwości.
Jeśliprzyjmiemy,żei„życieduchowe”jest„pojęciemwędrującym”wdyskur-
siepedagogicznym,ocierającymsięosiebie–aczasemtożsamym–ztakimi
1
Przydałybysięsolidnestudianadpojęciem„życieduchowe”wdyskursienaukowym,wtym
ipedagogicznym.Intuicjazaśpodpowiadanam,żeniejestonojedynymzwielkichjegotematów.