Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Wsocjologiizapokolenie–wedługjednejzkoncepcji–uważasięgrupęlu-
dziprezentującychpewnewspólnepostawyiwspólnąhierarchięwartości,
będącewynikiemważnychdoświadczeń,któreprzyczyniłysiędotakiego,
anieinnegoukształtowaniaosobowościtychludzi.Bywa,żewtakdefiniowa-
nympokoleniugraniceczasoweulegająrozluźnieniu.Niemetryka(urodzenie
wtymsamymprzedzialeczasowym,ok.30lat)decydujeprzedewszystkim
otym,czyprzynależysiędotegoczyinnegopokolenia,alewłaśnieokreślone
postawyiwartości1.Przyczymtakadefinicjapokolenianieoznacza,żesta-
nowionomonolit.Jegoreprezentanciróżniąsiępodwzględemspołecznym,
ekonomicznym,politycznymikulturowym.Łączyichjednakświadomość
odrębnościodpoprzednikówinastępcóworazwspólnotalosówhistorycz-
nych2.PrzykładgeneracjiPolaków,którajakopierwszadoświadczyłaskutków
rozbiorówRzeczpospolitej,przezniektórychbadaczyokreślanejpierwsząge-
neracjąporozbiorową,możebyćnatoznamiennymdowodem.
JejprzedstawicielezasadniczorodzilisięwtrzeciejćwiartceXVIIIw.
(wśródnichbylitakżeurodzeniniecowcześniejipóźniej).Umieraliwpierw-
szychtrzechdekadachXIXstulecia.Tozaś,coichpokoleniowookreślało
iwyróżniało,wynikałozzawirowań,któreprzeżylijakowspólnotanarodo-
wa.StalisięświadkamiważkichwydarzeńkońcaXVIIIipoczątkuXIXw.
Najpierwstarającsięuratowaćpaństwozagrożoneprzezościennemocarstwa,
anastępnie,kiedytopaństwozostałowymazanezmapyEuropy,podejmu-
jącpróbyzmierzającedojegoodbudowy,aletakżeuczącsięfunkcjonować
1Zob.M.Ossowska,Koncepcjapokolenia,UStudiaSocjologiczne”(dalej:SS)1963,nr2,
s.49–50.KazimierzWykapodkreślał,iżUpokolenieegzystujejakozjawiskoformalno-so-
cjologiczne,aletreścinabieradopieroprzezzwiązaniezwartościamikonkretnejepoki”
.
K.Wyka,Rozwójproblemupokolenia,UPrzeglądSocjologiczny”(dalej:PS)1939,t.7,z.1–2,
s.188.
2Zob.J.Maciejewski,Kategoriapokoleniawbadaniachliterackich,w:Przedburzow-
cy.Zproblematykiprzełomumiędzyromantyzmemapozytywizmem,Kraków1971,
s.335–358.
