Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
POLICJA2/2022
MATERIAŁY
marównieżprzeciwdziałaniutakimzachowaniom,któremogłyby
pozbawićjąwiarygodnościwoczachopiniipublicznejzwłaszcza,
żewieleuprawnieńprzyznanychPolicjipozwalanaingerowanie
wsferęobywatelskichwolnościipraw”12.
Odpowiedzialnośćfunkcjonariuszazapopełnioneprzewinie-
niadyscyplinarnezawszerodzisurowekonsekwencje.Wymie-
rzeniepolicjantowinawetnajłagodniejszejkarydyscyplinarnej,
np.wpostacinagany,skutkujedlaukaranegom.in.obniżeniem
nagrodyrocznejod20%do50%,atakżebrakiemmożliwości
awansu,otrzymywanianagródiwyróżnieńprzezokressześciu
miesięcy,chybażenastąpiwcześniejszezatarcieskazania13.
Stądteżtenrodzajodpowiedzialnościmadoniosłeznaczenie
ibudzirespektufunkcjonariuszy.
PostępowaniedyscyplinarnewPolicjijesttypowedlasłużb
mundurowych,jednakjegocechącharakterystycznąjestkom-
pleksoweunormowaniewustawie.Takisposóburegulowania
postępowaniadyscyplinarnegowomawianejformacjizmilita-
ryzowanejróżnijeodwiększościsłużbmundurowych,wktó-
rychunormowaniaustawowesąszczątkowe,apostępowanie
dyscyplinarnejesturegulowanewaktachwykonawczych14.
Coprawdawpomocniczymzakresiepostępowaniedyscypli-
narneregulujetakżerozporządzenieministrasprawwewnętrz-
nychiadministracjiz28września2021r.wsprawieobiegu
dokumentówzwiązanychzpostępowaniemdyscyplinarnym
wstosunkudopolicjantów15,jednakmaonojedyniecharak-
tertechnicznyiodnosisiędoobiegudokumentówzwiązanych
zpostępowaniemdyscyplinarnymorazzawierawzoryposta-
nowieńiinnychdokumentówsporządzanychwpostępowaniu
dyscyplinarnym16.
RozdziałXOdpowiedzialnośćdyscyplinarnaikarnapoli-
cjantówustawyoPolicjiotwieraart.132ust.1stanowiący,
żepolicjantodpowiadadyscyplinarniezapopełnienieprzewi-
nieniadyscyplinarnegopolegającegonanaruszeniudyscypliny
służbowejlubnieprzestrzeganiuzasadetykizawodowej.Wkolej-
nymustępieustawodawcaprecyzuje,żenaruszeniedyscypliny
służbowejstanowiczynpolicjantapolegającynazawinionym
przekroczeniuuprawnieńlubniewykonaniuobowiązkówwynika-
jącychzprzepisówprawalubrozkazówipoleceńwydanychprzez
uprawnionychprzełożonych,awnastępnymustępiewsposób
przykładowyiniewyczerpującywymieniaczymwszczególności
jestnaruszeniedyscyplinysłużbowej,podającm.in.:odmowę
wykonaniaalboniewykonanierozkazulubpoleceniaprzeło-
żonego,zaniechanieczynnościsłużbowejalbowykonaniejej
wsposóbnieprawidłowy,niedopełnienieobowiązkówsłużbo-
wychalboprzekroczenieuprawnieńokreślonychwprzepisach
prawa,wprowadzeniewbłądprzełożonegolubinnegopoli-
cjanta,jeżelispowodowałotolubmogłospowodowaćszkodę
służbie,policjantowilubinnejosobieitp.
Wpraktycefunkcjonariuszeczęstoponosząodpowie-
dzialnośćdyscyplinarnąwzwiązkuzodmowąwykonaniaalbo
niewykonaniemrozkazulubpoleceniaprzełożonego.Jakza-
12WyrokWSAwGdańskuz2stycznia2014r.,sygn.IIISA/Gd
833/13,Legalisnr953926.
13S.Maj,Postępowaniedyscyplinarnewsłużbachmundurowych,
Warszawa2008,s.49.
14B.Opaliński,M.Rogalski,P.Szustakiewicz,UstawaoPolicji.
Komentarz,Legalis2015,komentarzdoart.132.
15DzUz2021r.,poz.1778.
16Tamże.
uważyłPrzemysławSzustakiewicz,„worzeczeniachsądów
administracyjnychdotyczącychpostępowańdyscyplinarnych
wsłużbachspecjalnychprzewinieniem,którenajczęściejjest
zarzucanefunkcjonariuszom,jestodmowawykonanialub
niewykonaniepoleceniaprzełożonego”17.WojewódzkiSąd
Administracyjny,wsprawiedotyczącejodpowiedzialności
dyscyplinarnejfunkcjonariuszaABW,wyraziłpogląd,żejeżeli
poleceniesłużbowepozostajewzwiązkuzesłużbą,topowinno
byćwykonanebezwzględnie,aobwinionyniemożezasłaniać
sięargumentem,żewjegoprzekonaniuformapoleceniabyła
niewłaściwa18.
Jakwspomnianopowyżej,naruszeniedyscyplinysłużbowej
musibyćzawinione,przyczymstronapodmiotowamożemieć
postaćumyślnąwzamiarzebezpośrednimczyewentualnym
lubteżnieumyślną,przyjmującpostaćlekkomyślnościlub
niedbalstwa19.
Takwięcprzewinieniedyscyplinarneskutkująceodpowie-
dzialnościądyscyplinarnąpolicjantamożeprzybraćdwieformy:
—naruszeniadyscyplinysłużbowej,którądefiniujepowołany
wyżejart.132,
—nieprzestrzeganiazasadetykizawodowej,którejustawa
oPolicjiniezdefiniowała.Zasadyetykizawodowejpolicjan-
tówokreślononatomiastwzałącznikudozarządzenianr805
komendantagłównegoPolicjiz31grudnia2003r.wsprawie
„Zasadetykizawodowejpolicjanta”20składającymsięz24
paragrafów,wktórychprzykładowowyszczególnionowzor-
cezachowaniafunkcjonariuszaPolicjinasłużbieorazpoza
nią,wskazującm.in.,żezasadyetykizawodowejpolicjanta
wynikajązogólnychwartościinormmoralnychuwzględ-
niającychspecyfikęzawodupolicjantaorazżewsytuacjach
nieuregulowanychprzepisamiprawalubnieujętychwniniej-
szychzasadachetykizawodowejpolicjantpowinienkierować
sięzasadamiwspółżyciaspołecznegoipostępowaćtak,
abyjegodziałaniamogłybyćprzykładempraworządności
iprowadziłydopogłębianiaspołecznegozaufaniadoPolicji.
Wdalszejczęścipowyższegozarządzeniakomendantgłówny
Policjistanowi,żepolicjantpowinienwykonywaćczynności
służbowewedługnajlepszejwoliiwiedzy,znależytąuczci-
wością,rzetelnością,wykazującsięodpowiedzialnością,
odwagąiofiarnością,ajegopostępowaniewkontaktach
zludźmipowinnacechowaćżyczliwośćorazbezstron-
ność.Wykonujączadaniasłużbowe,policjantpowinien
dostosowywaćswojezachowaniedosytuacjiicechosób
uczestniczącychwzdarzeniu,wszczególnościwieku,płci,
17P.Szustakiewicz,Postępowaniedyscyplinarnewsłużbachspe-
cjalnychwświetleorzecznictwasądówadministracyjnych,„Przegląd
BezpieczeństwaWewnętrznego”2013,nr8,s.223.
18WyrokWSAwWarszawiez4grudnia2012r.,sygn.IISA/Wa
1441/0714[za:]P.Szustakiewicz,Postępowanieł,wyd.cyt.,s.223.
19Zgodniezart.132austawyoPolicjiprzewinieniedyscypli-
narnejestzawinionewtedy,gdypolicjantmazamiarjegopopełnie-
nia,tj.chcejepopełnićalboprzewidującmożliwośćjegopopełnienia,
natosięgodzilubniemajączamiarujegopopełnienia,popełnia
jejednaknaskutekniezachowaniaostrożnościwymaganejwdanych
okolicznościach,mimożemożliwośćtakąprzewidywałalbomógł
ipowinienprzewidzieć.Zapisytewzorowanesąnapostanowieniach
art.9ustawyz6czerwca1997r.—Kodekskarny(tekstjedn.
DzUz2022r.,poz.1138;dalejjako:k.k.)definiującegocechystrony
podmiotowejczynu.
20Dz.Urz.KGPz2004r.,nr1,poz.3.
WYŻSZA
SZKOŁA
POLICJI
W
SZCZYTNIE
5
