Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MATERIAŁY
POLICJA2/2022
narodowościiwyznania,atakżeuwzględniaćuzasadnione
potrzebytychosób21.
Podstawąodpowiedzialnościdyscyplinarnejpolicjantówjest
zatemart.132ust.1ustawyoPolicjiwścisłejkorelacjizzasa-
damietykizawodowejpolicjantów,zktórychdośćprecyzyjnie
wysnućmożnaznamionadeliktówdyscyplinarnych.Womawia-
nymprzypadkuniewielkienaruszeniezasadynullumcrimensine
legepodyktowanejestlegislacyjnąkoniecznością.Omawiane
przepisydyscyplinarneodsyłającedozasadetykizawodowej
sąwprawiedyscyplinarnymblankietemniezbędnym22.
Rolędominuslitispostępowaniadyscyplinarnegopełni
przełożonydyscyplinarny,którymcodozasadyjestprzełożony
uprawnionydomianowaniapolicjantanastanowiskasłużbowe,
przenoszeniaorazzwalnianiaztychstanowisk23.Odstępstwa
odtejzasadyzawartesąwart.133ust.2–3bustawyoPo-
licjiiodnosząsięjedyniedofunkcjonariuszydelegowanych,
funkcjonariuszy,którympowierzonopełnienieobowiązków,
orazfunkcjonariuszyskierowanychnaszkolenie,atakże
doosobykomendantagłównegoPolicji.Wdrugiejinstancji
sprawęrozpoznajewyższyprzełożonydyscyplinarny,którym
jest:komendantwojewódzkiPolicji—wstosunkudokomen-
dantapowiatowego(miejskiego)Policji,komendantstołeczny
Policji—wstosunkudokomendantapowiatowego(miejskiego)
irejonowegoPolicji,komendantgłównyPolicji—wstosunku
dokomendantaCBŚP,dowódcyCentralnegoPododdziału
KontrterrorystycznegoPolicji,komendantawojewódzkiego
Policji,komendantastołecznegoPolicji,komendantaszkoły
Policji,dowódcykontyngentupolicyjnegoorazpolicjantów,
którychprzełożonymdyscyplinarnymjestkomendantBiura
SprawWewnętrznychPolicji24.
Przełożonydyscyplinarnylubodpowiedniowyższyprzełożo-
nydyscyplinarnyjestdominuslitispostępowania,zaśzależny
strukturalnieodniegorzecznikdyscyplinarnypełniwzakresie
procesowymfunkcjępomocniczą,ukierunkowanąnagroma-
dzeniemateriałudowodowego.Przyjętazasadajednoosobo-
wościorganówpostępowaniadyscyplinarnegoprzesądzawtej
sytuacjioinkwizycyjnymiarbitralnymcharakterzeomawianej
procedury25.Zależnośćrzecznikadyscyplinarnegoodprzełożo-
negodyscyplinarnegopogłębiafakt,żetowłaśnieprzełożony
dyscyplinarnyuznaniowopowołujegospośródpolicjantów
wsłużbiestałej.Zkoleiograniczonąniezależnośćrzecznika
dyscyplinarnegoodprzełożonegodyscyplinarnegobudujeka-
21Tamże.
22P.Jóźwiak,Naruszeniezasadetykizawodowejwsłużbach
mundurowychjakoprzesłankaodpowiedzialnościdyscyplinarnej
wkontekściezasadynullumcrimensinelege[w:]P.Jóźwiak,K.Opa-
liński(red.),Zasadyetykizawodowejwsłużbachmundurowych,Piła
2013,s.68—publikacjawydanawramachIIIseminariumzcyklu
„Odpowiedzialnośćdyscyplinarnawsłużbachmundurowych”,które
odbyłosięw2013r.wSzkolePolicjiwPile.
23Stosowniedoart.32ustawyoPolicjidomianowaniapolicjanta
nastanowiskasłużbowe,przenoszeniaorazzwalnianiaztychstanowisk
właściwisąprzełożeni:komendantgłównyPolicji,komendantCBŚP,
komendanciwojewódzcyipowiatowi(miejscy)Policjiorazkomendanci
szkółpolicyjnych.
24UstawaoPolicji,art.133ust.8.
25B.Janusz-Pohl,Wpływustawykarnoprocesowejnamodel
postępowaniadyscyplinarnegowPolicji[w:]P.Jóźwiak,K.Opaliński
(red.),Węzłoweproblemyprawadyscyplinarnegowsłużbachmundu-
rowych,Piła2012,s.48.
dencyjnośćwskazanaprzezart.135aust.2ustawyoPolicji
naokres4lat—gwarantowanajednocześnieszczególnie
zasadnymiwarunkamiodwołaniarzecznikaprzedupływem
kadencji26.Funkcjarzecznikadyscyplinarnegoniejestzatem
decyzyjna,aleodgrywaistotnąrolę.JakzauważyłTrybunał
Konstytucyjny27,rzecznikdyscyplinarnyzapewnianajwyższy
poziomprofesjonalizmu,jestbowiemspecjalniewtymcelu
powoływanymorganempostępowania.Rzecznikdyscyplinarny
zbieramateriałdowodowyipodejmujeczynnościniezbędne
dowyjaśnieniasprawy.Wszczególnościprzesłuchujeświad-
ków,obwinionego,przyjmujeodniegowyjaśnienia,dokonuje
oględzin.Zczynnościtychsporządzaprotokoły.Rzecznikdys-
cyplinarnymożetakżezlecićprzeprowadzenieodpowiednich
badań28.
Przełożonydyscyplinarnywszczynapostępowaniedyscypli-
narne,jeżelizachodziuzasadnioneprzypuszczeniepopełnienia
przezpolicjantaprzewinieniadyscyplinarnego.UstawaoPolicji
posługujesięwięcwart.134ipojęciemuzasadnionegoprzy-
puszczenia.Posiłkującsięwykładniąjęzykową,możnaprzyjąć,
żeznaczenietegoterminujestzbliżonedotreścipojęciauzasad-
nionegopodejrzeniaprzyjętegonagruncieprocedurykarnej29,
któreoznaczaistnienieconajmniejposzlak,abypodejrzenie
mogłozostaćuznanezauzasadnione.Niesąwystarczające
zwykłeprzypuszczenia.Powinienistniećconajmniejtakizespół
danych,któryobiektywnieuprawdopodabniafaktpopełnienia
przestępstwa,subiektywniezaśwywołujecodotegofaktu
uorganuściganiawysokistopieńpodejrzenia30.Wsytuacjigdy
zachodziuzasadnioneprzypuszczeniepopełnieniaprzezpoli-
cjantaprzewinieniadyscyplinarnego,przełożonydyscyplinarny
obligatoryjniewszczynapostępowaniedyscyplinarnenapole-
ceniewyższegoprzełożonego,nażądaniesądulubprokura-
tora,nawniosekbezpośredniegoprzełożonegopolicjantalub
wskutekzłożeniasprzeciwudoprzełożonegodyscyplinarnego
przezsprawcęprzewinieniadyscyplinarnego,októrymmowa
wart.132ust.4dustawyoPolicji.Przełożonydyscyplinarny
możetakżewszcząćpostępowaniedyscyplinarnezwłasnej
inicjatywyoraznawniosekinnegozainteresowanegoorganu,
instytucjilubpokrzywdzonego.
Wyższyprzełożonydyscyplinarnylubkomendantgłówny
Policjimożewszcząćlubprzejąćdoprowadzeniapostępowanie
dyscyplinarneprzedwydaniemorzeczenia,jeżeliwjegoocenie
jesttokoniecznezuwaginacharaktersprawy31.
UstawaoPolicjiprzewidujemożliwośćprzeprowadzenia
przezrzecznikadyscyplinarnegoczynnościspełniających
funkcjęczynnościsprawdzającychprowadzonychnagruncie
26Zgodniezart.135bust.1ustawyoPolicjiprzełożonydyscy-
plinarnyodwołujerzecznikadyscyplinarnegojedyniewprzypadkach:
zaistnieniaokoliczności,którestanowiąpodstawęzwolnieniagoze
służbywPolicji,lubprawomocnegoukaraniagokarądyscyplinarną,
lubprzeniesieniagodoinnejjednostkiorganizacyjnejPolicjiniepod-
legającejbezpośrednioprzełożonemudyscyplinarnemu.Przełożony
dyscyplinarnymożetakżeodwołaćrzecznikadyscyplinarnegonajego
uzasadnionywniosek.
27WyrokTKz2września2008r.,sygn.K35/06,Legalis
nr104648.
28UstawaoPolicji,art.135e.
29K.p.k.,art.303.
30J.Tylman[w:]T.Grzegorczyk,J.Tylman(red.),Polskiepostę-
powaniekarne,Warszawa1999,s.567.
31UstawaoPolicji,art.134iust.2.
6
KWARTALNIK
KADRY
KIEROWNICZEJ
POLICJI
