Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
pojawiająsięodwołaniadokilkumetodologiitranslatologicznych,zktórychnaj-
ważniejszatohermeneutykaprzekładu.
Kluczowympojęciem,któreorganizujeujęciebadanegomateriału,jestpoli-
foniczność,rozumianazaBachtinemjakonmnogośćrównorzędnychświadomo-
ści:wrazzichświatami”2.Wkontekściebadańnadprzekłademwielogłosowość
rozciągasięzatemodpoziomusłowawpowieściDostojewskiegoażpowielość
możliwychodczytańzawartegowjegodziełachsensu-taknapoziomieinter-
pretacji,jakąstanowiprzekład,jakisposobówodczytaniatejwykładni,rozu-
mianychjakoświadectwajegostatusuifunkcjiwkulturzedocelowej.Wybór
metodologicznymusiałzatempaśćnasztukęrozumienia-hermeneutykę,której
podstawyznalazłyzastosowaniewewspółczesnejtranslatologii.PaulRicoeur
nazwałhermeneutykęodtwarzaniemmapykonfliktów3.Stwierdzenietowyjątko-
wotrafnieokreślalekturętekstuprzekładu.Jestjeszczeinnyaspekt,któryskiero-
wałmojąuwagęnametodologięhermeneutyczną-jejdiachronicznycharakter,
tymważniejszywprzypadkumoichbadań,żewobydwukulturachdocelowych
Biesytworząserieprzekładowe.
Wypracowananapodstawiewielowiekowejtradycjintłumaczenia”waż-
nychtekstówkulturyiposzerzonaoprzekonanieootwartościdziełanalekturę
metodawnajważniejszychmiejscachspójnajestzmyśląBachtina4,która
stałasięnarzędziemanalizytekstówprzekładówprzeprowadzonejprzezemnie
wrozdzialeIV
.
Wszerszejperspektywieinspiracjądlaniniejszychrozważańbyłyzkoleiusta-
leniaprzedstawicielitakzwanychTranslationStudies,przedewszystkimzaśIta-
maraEvena-ZoharaorazAndréLefevere’a.
W1978rokuizraelskibadaczItamarEven-Zoharopublikowałszkicpodty-
tułemThePositionofTranslatedLiteraturewithintheLiteraryPolysystem5po-
święconyspecyficznemumiejscu,jakieliteraturatłumaczonazajmujewsystemie
literaturydocelowej.Teksttenstałsięjednymzważniejszychźródełteoriiprze-
kładustworzonejwramachszkołyTelAwiw-Leuven.WedługEvena-Zohara
2
Ibidem,s.11.
3
P.Ricoeur,Egzystencjaihermeneutyka,tłum.K.Tarnowski[w:]Egzystencjaihermeneutyka:
rozprawyometodzie,tłum.E.Bieńkowska,K.Tarnowski,wybór,oprac.iwprowadzenieS.Cicho-
wicz,Warszawa1985,s.329.
4
ZagadnieniutemuzostałpoświęconyIrozdziałtejksiążki,zob.s.17.
5
I.Even-Zohar,ThePositionofTranslatedLiteraturewithintheLiteraryPolysystem[w:]
LiteratureandTranslation:NewPerspectivesinLiteraryStudies,eds.JamesS.Holmes,JoséLam-
bert,RaymondvandenBroeck,Leuven1978,s.117-127;fragmentwpolskimprzekładzie:idem,
Miejsceliteraturytłumaczonejwpolisystemieliterackim,tłum.M.Heydel[w:]Współczesneteorie
przekładu.Antologia,red.P.Bukowski,M.Heydel,Kraków2009,s.197-203.Tekstjestczęściąpro-
jektuPolysystemStudies,nadktórymbadaczwciążpracuje(zob.PolysystemStudies,nPoeticsToday”
1990,nr11(1),numerspecjalny.Całośćdostępnanastronieautora:http://www.tau.ac.il/~itamarez/
works/books/ez-pss1990.pdf,fragmentwpolskimprzekładzie:idem,Teoriapolisystemów,tłum.
K.Lukas[w:]Przestrzenieteorii,7,red.A.Krajewska,Poznań2007,s.347-366).Najnowszeuwagi
natematteoriipolisystemów:idem,PapersinCultureResearch,2010(wydanieelektroniczne,ca-
łośćdostępnana:http://www.tau.ac.il/~itamarez/works/books/EZ-CR-2005_2010.pdf).
