Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
BARBARAJACZEWSKA
dominującejroliwtworzeniuzintegrowanegosystemumieszkaniowego(bez
względunaprzynależnośćpolityczną,ideologicznąiinstytucjonalną).Systemy
mieszkaniowemożnawzwiązkuztymsklasyfikowaćjako:szczątkowe(embry-
onic),społeczne(social)ikompleksowe(comprehensive)(Donnison1967;Donni-
son,Ungerson1982).Teoriatadoczekałasiękrytyki(zob.m.in.Boelhouwer,
vanderHeijden1993;Kemeny1992;Doling1997;Kemeny,Lowe1998),choć
jejzałożenianiezostaływpełniodrzuconeinadalsąwykorzystywane.Zgodnie
zkrytykąteoriatamówiwięcejnatemattrendówrozwojowychwgospodar-
kachpostindustrialnychorazorolipolitykirządowejniżnatematzróżnicowa-
niaspołecznego,którewpływanadługotrwałeikompleksowezaangażowanie
rząduwkwestiemieszkalnictwa.
Wlatach80.XXwiekuM.Ball,M.HarloeiM.Martens(1988)umie-
ściliteoriękonwergencji,wtymconazwaliDtradycjąliberalno-interwencjo-
nistyczną”.Wskazali,żezmianywpolitycesązwiązanezmniejlubbardziej
racjonalnąodpowiedziąnaproblemDnierównościkonsumpcji”,którawyrasta
zezbytniejDopieszałości”instytucjonalnej(Ball,Harloe,Martens1988:31-32).
Władzezazwyczajniewłaściwiedostarczająpomocinieosiągajązamierzonego
efektu.M.HarloeiM.Martens(1984)uznali,żepolitykamieszkaniowanie
możebyćoderwanaodfunkcjonowaniasystemumieszkaniowego,asystemnie
działawoderwaniuodrozwojuspołeczno-ekonomicznegopaństwa.Wyróżnili
onimetodębadawcząDstrukturzapewnieniazakwaterowania”(Structuresof
housingprovision,SHP),którazakładałaopisianalizęrozwojurelacjimiędzy
aktoramispołecznymi,zaangażowanymiwprodukcję,dystrybucjęikonsump-
cjęmieszkańorazusługmieszkaniowych,wróżnychsegmentachrynkulub
SHP
.WedługbadaczySHPniemożebyćzdefiniowane,anastępniewykorzy-
stanejakoramadoanalizypolitykimieszkaniowej,gdyżzarównopolityka,jak
ikonsumpcjaulegająciągłymprzemianom.Powinnyzatembyćonewyzna-
czoneempirycznie,aniewziętezteorii.
WpóźniejszychpracachM.Harloe(1995)pozostałprzywiązanydoSHP
,
alewiększąuwagęzwróciłnakwestiewspólnegorozwojukapitalistycznych
gospodarek.Zidentyfikowałontrzyfazyrozwojusystemówmieszkaniowych.
Wpierwszejfazie-wczesnakapitalistycznaindustrializacjaiurbanizacja
-dominujekomercyjnysektorwynajmu.Wdrugiejfazie-fordyzm-jest
rozwijanysektorwynajmuspołecznego(Harloewidzigojakostanprzej-
ściowy).Wtrzeciejfazie-postfordyzm-mamydoczynieniazsektorem
właścicieli-najemców.Wedługbadaczapolitykamieszkaniowawkrajachkapi-
talistycznychewoluujeprzedewszystkimdziękirynkowiitylkowchwilach,
gdyrynekniejestwstaniezapewnićmieszkańdlawiększejgrupyodbior-
ców,występujezapotrzebowanienapodjęciedziałańnarzeczbudownictwa
nawiększąskalę.Wyróżniaontrzyidealnemodeledlaspołecznegosektora
najmu:masowy(themassmodel),rezydualny(theresidualmodel)ikorpora-
cyjnypracowników(theworkers’coorporativemodel).Modelmasowycharakte-
ryzujesięrozległymiprogramamimieszkalnictwaspołecznego,któreniesą
