Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
formułowaniewramachtejpolitykizadańicelóworazkształtowaniesystemu
wsparciarodzin.Ponieważnaprzestrzenilatrozwijałysięwarunkibrzegowe,
zmieniałasiępolitykarodzinna,copozwalamniemać,żeobecnystanrozwią-
zańjestkolejnymetapempewnegoprocesuprowadzącegodoulepszaniatego,co
było,poszerzaniazakresówlubuwrażliwianiananoweproblemyikwestiespo-
łeczne.Świadczyćmożeotymfakt,żenawetadresattychdziałańniejestosta-
tecznieijednoznaczniezdefiniowany,awprzeszłościjegoskomplikowanystatus
równieżuległzmianom:zastanawianosię,czyużywaćokreśleń:dzieciwrodzinie
czyrodzinajakocałość,poszczególneosobywpotrzebie,amożekonkretnezda-
rzenia,jakichdoświadczająludzie.
Poszczególneokresyuprawianiapolitykispołecznejirodzinnejposiadały
bardzocharakterystycznecechy,którezperspektywyczasupozwalajądokonać
ocenyiwyciągnąćkonstruktywnewnioski.PoodzyskaniuprzezPolskęniepod-
ległościw1918roku,podjętoogromnywysiłeknarzeczujednoliceniaustroju
politycznego,gospodarczegoorazstosunkówspołecznychnascalanychziemiach
byłychzaborów:rosyjskiego,pruskiego,austriackiego.Bezodpowiedniegoza-
pleczaadministracyjno-instytucjonalnegotworzonoprogramyopiekispołecz-
nejiochronydlarodzin,rozwiązująceichdoraźneproblemy.Pomimowielu
trudnościwciąguzaledwiedwudziestulatudałosięstworzyćzaczątkipolityki
społecznejjakocelowejdziałalnościpaństwamającejumocowaniewKonstytu-
cjiRzeczypospolitejPolskiejorazresortowymustawodawstwie.WybuchIIwojny
światowejprzerwałbudowanyzmozołemdemokratycznyustrójówczesnejPol-
ski,awprowadzonypo1945rokusocjalistycznymodelwelfarestate,kształto-
wanywizolacjiodEuropyZachodniej,wprowadziłmechanizmykontrolinad
obywatelamiprzezsystemedukacjiioświaty,ochronęzdrowia,bezpieczeństwo
iadministracjęorazochronęsocjalną.Służyłototakżenprzywiązaniu”obywa-
telidoprzekonaniaowspaniałościustroju,wktórymżyjąiuzyskaniudzięki
temu-przezwładzę-legitymacjinadalszedziałaniapolityczne.Ówczesna-
lozofiazmianwobrębiepolitykispołecznejsłużyładozbudowaniakosztownego
wutrzymaniudobrobyturodziny,którabyławyręczanawpełnieniuistotnych
funkcji.Instytucjonalizacjawychowaniamłodegopokolenia,politykapełnego
zatrudnienia,regulacjakonsumpcjidóbriusług,finansowanaprzezpaństwo
ochronazdrowiailiczneprzywilejesektorowezczasemdoprowadziłydonapięć
społecznychiniezadowolenia.Ludziechcielisamikontrolowaćrzeczywistość
izgodniezeswoimiprzekonaniami,potrzebamirealizowaćstrategiemałżeńskie,
rodzinneczykarieryzawodoweitd.Wtymsensiepaństwosocjalistycznewraz
zzałożeniamiprogramowymipolitykipublicznejprzestałodziałać,czegoefek-
tembyłatransformacjasystemowalat90.XXwieku.
Spodziewanezmianypolityczno-ustrojowo-gospodarczeokazałysięjednak
zbytkosztownedlaobywatelipopadającychwróżnegorodzajukryzysy.Idopiero
zperspektywyczasudocenionoto,cozostałoutracone,zmianniedałosięjed-
nakcofnąć,pojawiłasięnatomiastkoniecznośćdziałaniapaństwanarzeczrodzin