Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przemianyrodzinyjakoprzesłankaformowaniapolitykirodzinnej
23
odniesień(szczególniezmieniłasiępozycjadzieckawrodzinie)iindywiduali-
zacjiposzczególnychczłonkówrodziny.Zmianastylużyciarodzinnegonabar-
dziejliberalnyułatwiłaposzczególnymosobomrealizacjężyciowychcelów25.
Wyrazemtegobyłoprzejścieodrodzinytypupatriarchalnegodoegalitarne-
go,osłabieniuuległapozycjamęża-ojca,awzmocniłasiępozycjażony-matki,
cowynikałozfaktuaktywizacjizawodowejznacznejczęścipopulacjikobiet.
Ekonomiczna(przedewszystkimfinansowa)niezależnośćwzmocniłapozycję
kobietywrodzinie,małżeństwieispołeczeństwie.Kobietastałasięzdolnado
przetrwaniabezmęża,mogłasamautrzymaćswojedzieci.Znacznierozszerzy-
łysiętakżekontaktypozarodzinnekobiet,częstomiałyonewłasnegronoto-
warzyskie.Dlategoteżgroźbautratymaterialnychpodstawbytuniestanowiła
jużbarieryprzedrozwodem,wręczprzeciwnieuświadomiłamężczyznom,że
musząliczyćsięzkobietąjakopartnerką,żetakżedoniejnależyczęśćwładzy,
jakądotejporywrodziniesamodzielniesprawowałmąż26.Dokonałasięzmiana
wzorupodziałuobowiązkówdomowychczyrodzicielskich;obecniemężczyźni
wwiększymstopniuangażująsięwsprawydomu,gotujączyopiekująsiędzieć-
mi,zanikapodziałnanmęskie”inkobiece”zajęcia,cozostałojeszczebardziej
wzmocnioneiutrwalonewprowadzeniemświadczeńrodzinnych,przyznają-
cychojcomprawodourloputacierzyńskiegoi/lubdzieleniezmatkądziecka
częściurlopurodzicielskiego.
PonadtowXXwiekurodzinastałasięinstytucjąoograniczonychfunkcjach,
ponieważspełniatylkojednocześnienajważniejszefunkcje:prokreacyjną,uczucio-
wegozaspokojeniaorazsocjalizacyjną.Znacznemuograniczeniuuległynatomiast
funkcjeekonomiczne,opiekuńcze,kontrolneorazzabezpieczające,którewdużym
zakresiesąrealizowaneprzezspecjalniedotegopowołaneinstytucje,jak:szkoły,
placówkiszkolno-opiekuńcze,ochronyzdrowia,zabezpieczeniaspołecznegowra-
ziechorobyistarości(ubezpieczenia)wpisującesięwrozwiązaniazzakresureali-
zacjipolitykispołecznejnarzeczrodzin.Nazakresrealizowanychprzezrodzinę
funkcjidużywpływmaaktywizacjazawodowakobiet27.Te,któreniepracują,naj-
częściejmająwięcejdzieci,samejewychowują,niekorzystajączusługżłobkówczy
przedszkoli.Innymważnymczynnikiemzmianymodelurodzinybyłooddzielenie
funkcjiseksualnejodprokreacyjnej,ponieważkontrolaurodzeńiświadomepla-
nowanierodzinypozwalałynarealizowaniepożądanegoprzezmałżonkówwzoru
dzietności28.Inaczejrównieżrealizowanejestspełnianiefunkcjiopiekuńczejwobec
starszychczłonkówrodziny,którzyczęstokorzystajązkomercyjnychusług
25G.Firlit-Fesnak,dz.cyt.
26L.Bakiera,Pełnienierólrodzicielskicharozwójdorosłychwwiekuśrednim,„PsychologiaRoz-
wojowa”2004,nr2.
27Taż,Rodzinazperspektywysocjologicznejipsychologicznej:ciągłośćizmiana,„Roczniki
SocjologiiRodziny”2006,t.17,Obrazyżyciarodzinnegozperspektywyinterdyscyplinarnej,
s.101-115.
28P.Szukalski,Małżeństwo:początekikoniec…
