Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
JoannaPodgórska-Rykała
niemmężczyznimęskichstylówżyciajakonorm,napodstawiektórychinterpretowanesą
zjawiskaspołeczne.157JonathanH.Turnerzauważyłnatomiast,iżwśródpoglądówpionie-
równaukspołecznych,takichjak:HerbertSpencer,MaxWeber,KarolMarksczyFryderyk
Engels,próżnoszukaćodniesieńdozagadnieniapłcikulturowejikonsekwencjijejfunk-
cjonowaniadlakobietimężczyzn.Dopieronaprzełomielat60.i70.XXwiekubadaniaso-
cjologiczniezostaływyraźniezdeterminowaneprzezzainteresowanietymzagadnieniem.158
Nafalidyskusjiodziejachkobietpojawiłasięwkońculat70.XXwiekuwAmery-
ce,AustraliiiEuropieZachodniejideastworzeniatzw.genderstudies,któredokrajów
EuropyWschodniejdotarływlatach90.XXwieku.Dopieroinstytucjonalizacjastudiów
genderowychprzyczyniłasiędoodkryciananowoświataihistoriikobietispopularyzo-
waniajejtakżepozakręgamizwiązanymizdyskursemfeministycznym.159Wartoprzyj-
rzećsięwzajemnymstosunkomkobietimężczyznpokątemhistorycznym:podziałowi
pracy,atakżespecyficznymprawomiobowiązkomkażdejzpłci-zmiennymwczasie
iprzestrzeni,alewgruncierzeczyażdopoczątkówwiekuXXwpisującychsięwtensam
nurt.Niedasiębowiemzaprzeczyć,żepanująceprzezwiekizasady,opartenanierówno-
ścizwiązanejzprzynależnościąpłciową,nadaloddziaływają(choćjużwcorazmniejszym
stopniu)nadzisiejszerelacjepłci.
10202010Prehistoria
Niemażadnychmożliwości,abydowiedziećsiędziś,jakzachowywalisięwobecsiebie
mężczyźniikobietyprzedsetkamitysięcylat,aninawetjaktobyłopóźniej-wgórnym
paleolicieczynawetwneolicie.Zasadniczoistniejewśródbadaczytegookresuzgoda,
żeznaczącywpływnarelacjepłcimusiałamiećrewolucjaneolityczna,dającapoczątek
rolnictwu.Zauważalnajesttendencjadowyrażania(choćzwielkąostrożnością)tez,ja-
kobywerzeprzedhistorycznejmiałaistniećjakaśformadominacjikobiet,bądźchociaż
równościpłciwyrażającejsięwichautonomii.160
Źródłamiwiedzyprehistorycznejmogąbyć:dziełaplastyczne,ekshumowanezgrobów
szkielety,antycznemitybądźelementykultury,któreprzetrwaływśródplemionprymityw-
nychisąpoznawanezapomocąbadańetnograficznych.Jeślichodziowizerunekówcze-
snejkobiety,towskazówkądlabadaczyjestzpewnościąwielezachowanychmateriałów
figuratywnych,przedstawiającychnWenus”jakonagą,tęgą,posiadającąnabrzmiałepiersi,
szerokiebiodraisilniewyeksponowanenarządypłciowe.Tecechyjednoznaczniewskazują
naistotnośćdlaówczesnychludzicharakteruerotyczno-rozrodczegokobiety.161Wbardzo
trudnychwarunkach,wjakichprzyszłoegzystowaćnaszympraprzodkom,podstawową
157
Anothervoicefeministperspectivesonsociallifeandsocialscience,(red.)M.MillmanR.MossKanter,New
YorkOctagonBooks1976,s.IX-XVII,[za:]J.H.Turner,Strukturateoriisocjologicznej,Warszawa2004,s.667.
158
J.H.Turner,Strukturateoriisocjologicznej,Warszawa2004,s.264.
159
B.Kowalska,Socjologiakrytycznaarozwójgenderstudies,[w:]K.Slany,J.Struzik,K.Wojnicka(red.),
Genderwspołeczeństwiepolskim,Kraków2011,s.61.
160
J.P
.Roux,Kobietawhistoriiimicie,Warszawa2010,s.41.
161
Ibidem,s.42.
