Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
RozdziałI.Politykizewnętrzne,politykazagraniczna…
dańnadrozwojemamerykańskiegosystemupolitycznegozostałookreślo-
nejakowspółwystępowanie(intercurrence).Charakteryzujesięistnieniem
wieluporządków,arelacjemiędzynimicodozasadyasymetryczne19.
Współwystępowanie,wedługautorówtegopojęcia,należyrozumiećnie
tylkojakodeskryptywneujęcierzeczywistościpolitycznej,aletakżejako
punktwyjściadozrozumieniazmianzachodzącychwinstytucjachpo-
litycznych.Ponadtoróżnisięodpojęciapluralizmutym,żedążeniedo
realizacjikonkurencyjnychinteresów,obecnewpluralizmie,jestustruk-
turalizowanenapodstawiezasad,codoktórychzgadzająsięwszystkie
strony.Zkoleiwspółwystępowanieodnosisiędorównoczesnegooddzia-
ływaniaróżnychzbiorówregułibrakuzgodycodozasad20,konfliktu,
któryjestobecnywamerykańskimsystemiefederalnym.Współwystępo-
waniewamerykańskimsystemiepolitycznymdwóchinstytucjipolitycz-
nychstanówirządufederalnegoimplikujeistnieniemodelurelacji,
któryprzybraćmożeczteryformy:koordynacji,kooperacji,koegzysten-
cjiikonfliktu.Analizietychmodelipoświęconoostatniączęśćniniejszej
pracy.
Istnienieinstytucjipolitycznychnieoznacza,żemusząonebyćwy-
nikiemracjonalnegopodejściadobudowysystemupolitycznego.Efekty
funkcjonowaniainstytucjinależałobypostrzegaćjakoprzejawintencjonal-
negodziałaniaichtwórców,alejesttopodejścieidealistyczne,nieoddają-
cezłożonościsystemupolitycznego.Niemniej,jakzaznaczaPaulPierson,
pomimożewiększośćbadaczyjestdalekaodtraktowaniainstytucjiwy-
łączniejakoprzejawuracjonalnychdziałań,towwieluprzypadkachjest
toukrytezałożenieprzyjmowanedoanalizyfunkcjonowaniainstytucji
politycznych21.Dotyczytozwłaszczasytuacji,wktórychfunkcjonowa-
nieinstytucjijestprzedstawianejakoefektHwielkiegoplanu”22,zarówno
wprzypadkuinstytucjikrajowegosystemupolitycznego,jakisystemu
instytucjimiędzynarodowych23.
Wskazanieprostejkorelacjipomiędzyzamiaremiefekteminstytucjo-
nalnymjestzadaniemtrudnym,awynikatoztrzechprzeszkód,które
ograniczająanalizęinstytucjonalnąopartąwyłącznienaparadygmaciera-
19Ibid.,s.113–114.
20Ibid.,s.118.
21PaulPierson,TheLimitsofDesign:ExplainingInstitutionalOriginsandChange,
HGovernance”2000,t.13,nr4,s.477.
22D.Elazar,Federalismasgranddesign
23BarbaraKoremenos,CharlesLipson,DuncanSnidal,TheRationalDesignofInter-
nationalInstitutions,HInternationalOrganization”2001,t.55,nr4,s.761–799;Alexander
Wendt,DrivingwiththeRearviewMirror:OntheRationalScienceofInstitutionalDesign,
HInternationalOrganization”2001,t.55,nr4,s.1019–1049.