Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
RozdziałI.Politykizewnętrzne,politykazagraniczna…
Wprzypadkuśrodowiskamiędzynarodowegoinstytucjedyplomacjizo-
stałyrozbudowaneizmieniłyswepierwotneznaczeniewstosunkudote-
go,cozostałoprzyjętenapoczątkuXIXwieku27.Podobnauwagadotyczy
zmianyznaczeniarządówstanowych.Ponieważ,jakwskazanowinnym
miejscutejpracy,rolastanówbyłakluczowawprocesieproklamowania
iwejściawżycieKonstytucji,interesystanówiichrolawsystemiepo-
litycznymzostałyzabezpieczonenawielesposobów.Jednymznimbyło
zapewnieniereprezentacjiwSenacie,wktórymsenatorzybylipowoływa-
niprzezlegislaturystanowe.JednakzczasemczłonkowieSenatu,wspie-
raniprzezzwolennikówcentralizacjisystemufederalnego,zaczęlidążyć
douniezależnieniasięodwpływurządówstanowych,cozaowocowało
przyjęciemXVIIpoprawkigwarantującejwyborypowszechnedoSena-
tu.Tymsamyminstytucjastworzonawceluzagwarantowaniainteresów
stanównapoziomiefederalnymzostałaprzekształconawciałozależne
bezpośrednioodgłosówwyborców,aniepośrednioprzezlegislaturysta-
nowe.Pozwalatonarealizacjęsuwerennościnarodu,równieżnapoziomie
federalnym.
Istniejąceprzezdłuższyczasinstytucjepolityczne,nawetjeślisąnie-
właściwieskonstruowane,sprawiają,żekosztporzuceniaustalonychroz-
wiązaństajesięcorazwiększy.TymsamymkosztHwyjścia”pozaistniejące
instytucjeprzewyższaspodziewanezyski,nawetjeśliistniejezgodacodo
nieefektywnościprzyjętychrozwiązań.Wtymprzypadkuefektyucze-
niasięnabłędach(imodyfikacjiinstytucji)bądźteżpojawieniasiękon-
kurencyjnychinstytucjiwzasadzienieistnieją,gdyżprzyjęteuprzednio
rozwiązaniasąnatyletrwałe,żewykluczająjakąkolwiekmożliwośćewo-
lucjibądźzastąpieniainstytucjipolitycznej28.Zmianainstytucjiprzekłada
sięnazmianęstruktury,którawyznaczazakresmożliwychpreferencji,
atakżewymuszastosowaniesiędozasadwyznaczonychcharakteremin-
stytucji.Instytucjamiotrwałymcharakterzesą—instytucjarząduoraz
systemupolitycznego,kategorietewyznaczajązakresaktywnościstanów
naareniemiędzynarodowej.Wcharakterystycewspomnianychinstytu-
cjizawierasię,międzyinnymi,kwestiaodpowiedzialnościizadańrzą-
dówstanowychorazrządufederalnego,oczekiwańwysuwanychwobec
nich,jakrównieżrelacji,jakiewystępująpomiędzytymidwomatypami
rządów,cozkoleikonstytuujekształtamerykańskiegosystemupolitycz-
nego.Dlategoteżwskazanienazmianykluczowychcechtychinstytucji
pozwolinaokreślenieroli,jakąodgrywająstanyamerykańskienaarenie
27JuergenKleiner,TheInertiaofDiplomacy,HDiplomacy&Statecraft”2008,t.19,nr2,
s.321–349.
28P
.Pierson,TheLimitsofDesign…,s.493.
