Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
AgnieszkaRothert
myodochodzeniudokompromisu,towydajesię,żemusiistnieć
jakiśelementdeliberacji,przekonywania,miękkiejwładzy.Zdrugiej
strony,oczymbyłajużwielokrotniemowa,rządzenieoznaczateż
rywalizacjęisiłę,anietylkouczestnictwoikompromis,czylipolity-
kęwczystejformie,oczymniepowinniśmyzapominać.Konstruk-
cjademokracjistajesięcorazbardziejzłożona,akwestiałańcucha
odpowiedzialnościukazujeproblemy,jakietworzyrządzeniewde-
mokratycznymsystemiepolitycznym.Brakujebowiemgwarancjire-
prezentowaniainteresówobywateliviawybory,gdyżwprocesiepo-
dejmowaniadecyzjibiorąudziałaktorzyniepochodzącyzwyborów.
Wjakimstopniurealizowanesąpotrzebyidobrozbiorowewpro-
cesienegocjacji,zawieraniakompromisu?Byćmożecierpinatym
efektywność.Najbardziejjednakdyskutowanymibudzącymszereg
kontrowersjijestproblemodpowiedzialnościwprocesie,którywdu-
żejczęścijestnieformalny,niezbytprzejrzysty,częstozdominowany
przezelityiekspertów,copozwalanaprzerzucanieodpowiedzialno-
ścinasiebienawzajem34.
Rządzenienapoziomieponadnarodowymdostarczanamdoprze-
myśleniabogactwokwestiizwiązanychzdemokracją:legitymizacja,
odpowiedzialność,charakteruczestnictwa.Trudnonamjestprze-
nieśćmodelpaństwanarodowegoijegoinstytucjinapoziomglobal-
ny.Przyczymniechodzituointelektualnątrudność,alerzeczywistą
-nieistniejeglobalnepaństwomającemonopolnalegalneużycie
siły,brakjestprawomocnejwładzyopartejnaspołecznejakceptacji.
Krótkomówiąccieńhierarchiijestrozmyty,rozproszony.Tworzysię
swoisty(nie)porządekpolityczny,wktórymzasadyinormytworzone
sąwsposóbpiętrzącyikaskadowy,rozprzestrzeniająsięjakwirusy,
alegitymizacjawynikaznaśladownictwa.
Nieistniejeglobalnademokracjaaniglobalnawspólnota.Żyjemy
imyślimywkategoriachlokalnych,asolidarnośćznglobalnąwio-
ską”ograniczasiędogruppodobniemyślącychludzipowiązanych
wtransnarodowesieci.Kiedypatrzymynaglobalneprocesyrządze-
nia,touderzanasbrakspójnościnałączurządzącyirządzeni.Czy
oznaczato,żeżadnaformademokracjinapoziomieglobalnymnie
34G.Peters,J.Pierre,Governance,accountabilityanddemocraticlegitymacy,[w:]A.Benz,
Y
.Papadopoulos(red.),GovernanceandDemocracy,London,NewYork2007,s.29-43.
