Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Wstęp:literaturaobozowa
Byłyteż-pamiętajmyotym-obozydladipisów,czyliprzesiedleńców(wśród
którychniebrakowałobyłychwięźniówobozówkoncentracyjnychibyłychjeń-
ców)orazzwiązanaznimi,wcaleobszerna,literatura60,atakże,owocującewłasną
literaturą,vmiejscazsyłki”61.Uwagiwymagająponadtoobozyinternowania,dość
zróżnicowane,niektórymznanezdoświadczenia,zaśinnymnaprzykładzpoezji
stanuwojennego,lecztakżezJezioraBodeńskiegoStanisławaDygata62.(Nawia-
semmówiąc,nadrzędnym,pojemnymterminempozwalającymobjąćwszystkie
wspomnianetutajizjawiska,iodmianyliteratury,idziełabyłaby„literaturawię-
zienna”,względnievliteraturauwięzienia”)63.
Jeżeliograniczymyterminvliteraturaobozowa”
,takjakzwykłosięczynić,
doliteraturydotyczącejobozówkoncentracyjnych,obozówpracyprzymusowej
(niewolniczej)iobozównatychmiastowejzagłady,atakżeobozówinternowania
i(przynajmniejniektórych)obozówjenieckich,tonależałobyobjąćnimtakże
-iporatowreszcieuczynić-ichinneniżtylkosowieckieinazistowskiewcie-
lenia.AntoniKępińskiwliściedorodziców,wysłanymw1941rokuzhiszpań-
skiegoobozukoncentracyjnegowMirandadeEbro(CampodeConcentración
deMirandadeEbro),pisał:vChoćcampacorazwięcejmodnesąwEuropie,ale
specjalnieciekawychimiłychstronnieprzedstawiają.IEuropawpostacijedne-
gowielkiegoobozuwychowawczegoniejestzbytzachęcającąwizjąś”64.Zdaje
się,żenietylezapomnieliśmy,ilenigdydobrzenieuświadomiliśmysobiefaktu,
żeobozy,takczyinaczejnazywane,wszelakozawszekoszmarne,niszczące,nie
letargu(WspomnieniazPawiakazlat1942/1943),WydawnictwoLiterackie,Kraków
1965;AndrzejStasiuk,MuryHebronu,WydawnictwoGłodnychDuchów,Warszawa1992.
60Zob.BartłomiejKrupa,Obózdladipisów-literackiezapisydoświadczeniażycia
„pomiędzy”.Zaproszeniedotematu,vActaUniversitatisLodziensis.FoliaLiterariaPolo-
nica”2017,nr4,s.141-156.
61Zob.AnnaWal,LiterackieobrachunkizdzieciństwemnazesłaniuwsowieckiejRo-
sji.Wstępnerozpoznanie,vActaUniversitatisLodziensis.FoliaLiterariaPolonica”2017,
nr4,s.119-139;TadeuszSucharski,Literaturapolskazsowieckiego„domuniewoli”.Poety-
ka.Aksjologia.Twórcy,InstytutLiteratury,Kraków2021.
62Poezjastanuwojennego.Antologiawierszy,piosenek,kontrafaktur,parafazifaszek,
red.AnnaSkoczek,InstytutPamięciNarodowej,Dante,Kraków2014;StanisławDy-
gat,JezioroBodeńskie,Wiedza,Warszawa1946.Oinnymprzejawietejodmianyobozów
-opolskichobozachdlainternowanychżołnierzyUkraińskiejRepublikiLudowej-pi-
szeHalynaDubykwartykuleJewhenMałaniuk-ukraińskipisarzobozowy(vActaUniver-
sitatisLodziensis.FoliaLiterariaPolonica”2018,nr1,s.7-16).
63Wdobieoddziaływania/presjitzw.dyskursówpostzależnościowych,wktórych
postrzegasięświatjakowięzienieczy,szerzej,domenęprzemocy,prowadzenierozważań
terminologicznychdotyczącychtegopojęciawydajesięskazanenabadawcząklęskę.
64AntoniKępiński,ListzobozuMirandadorodzicówz22sierpnia1941roku,
w:tenże,Refeksjeoświęcimskie,wybóriwstępZdzisławJanRyn,WydawnictwoLiterac-
kie,Kraków2005,s.260.
