Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
Zarysproblematykibadawczej
szerzej1nietylkojakoczynność,aleteżjakozdarzenielubsytuację116.Nie
istnieje,rzeczjasna,wlingwistyceogólnieprzyjętaklasyfikacjaczasowni‑
ków.Semantyczneklasyfikacjeleksykiczasownikowejnajczęściejopierają
sięnakryteriumdenotacyjnym(tematycznym),paradygmatycznymisyntag‑
matycznym.Jakożeczasownikzregułyzajmujecentralnąpozycjęwzdaniu,
przykuwaonuwagęnietylkoleksykologów,lecztakżebadaczyskładni117.
Nicwięcdziwnego,żezarównowpolskim,jakirosyjskimjęzykoznawstwie
czasownikowipoświęconodotejporybardzowieleopisóworazdogłębnych
studiówprowadzonychzróżnychperspektywbadawczych.Niesposóbich
tutajszczegółowoprzywoływaćiomawiać118.Wzwiązkuztymnależałoby
przybliżyćpozycjenajbardziejrelewantnezpunktuwidzeniaprzedmiotuni‑
niejszejrozprawy.
Wliteraturzelingwistycznejnajdokładniejzostałyopisaneczasowniki
oznaczającestanyfizjologiczneczłowieka,choćposzczególnibadaczenie‑
kiedyróżniejeinterpretująiklasyfikują119.JurijApresjanwmodelupod‑
stawowychsystemówodnoszącychsiędoczłowiekaorazjegoaktywności
psychofizycznej(основныесистемычеловека)wyodrębniastanyipotrzeby
fizjologicznewspólnedlaczłowiekaizwierząt,takiejak:głódipragnienie120.
AłłaKamałowawyrażaopinię,żewpotocznymobrazieczłowiekaist‑
niejesystemnnaiwnejfizjologii”(наивнаяфизиология)obejmującyswym
116Zob.przykładowo:Е.С.Кубрякова:Глаголыдействиячерезихкогнитивныеха‑
рактеристики.В:Логическийанализязыка.Избранное198811995.Pед.Н.Д.Арутю‑
нова.Москва2003,s.440inast.
117Zob.Л.М.Васильев:Семантическоесвоеобразиеглагольнойлексикиипринципы
ееклассификации.В:Idem:Семантикарусскогоглагола.Москва1981,s.34132.
118Zob.Bibliografię.
119Tradycyjniedokonujesiępodziałuczasownikównaczynnościoweistanowe.Zależnie
jednakodprzyjętychkryteriówklasyfikacji:semantycznychbądźformalnych,poszczegól‑
neczasownikimogąbyćróżniekwalifikowane.Leksemголодать‘głodować’jednagrupa
badaczytraktujejakoszczególnyrodzajczynnościdokonywanejprzezczłowieka,ainna1
jakostan.Zob.C.O.Магфурова:Лексико-грамматическоефункционированиеглаголов
созначениемфизиологическогодействияисостояния.Северодвинск2002,s.62;
Е.Н.Дурова:Выражениепроцессуальногосостояниясубъекта(наматериалерусского
ииспанскогоязыков).[Aвторефераткандидатскойдиссертации].Воронеж2012,s.9110.
Jeślichodzioczasownikizwiązanezesferąjedzenia,jedneoznaczajączynności,ainne1
stanybędącerezultatemtychżeczynności(por.jeść,najeśćsię/есть,наесться).Odwołując
siędoreferowanejwcześniejkoncepcjiMalinowskiego:stanodczuwaniagłodulubpragnienia
jestbezpośrednimimpulsemprowadzącymdozrealizowaniaczynnościmającychnaceluza‑
spokojeniepotrzeb.Relacjeteodwzorowujejęzyk.Głódipragnienietopodstawoweczynniki
determinująceczynnościjedzeniaipicia.Dowtórnychzaliczymyzkoleiprzesłankihedo‑
niczne.Osiągnięciestanunasyceniazakładazatemuprzedniąrealizacjęczynnościjedzenia
lubpicia.
120Zob.Ю.Д.Апресян:Образчеловекаподаннымязыка:попыткасистемного
описания.nВопросыязыкознания”1995,№1,s.42143.