Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział4.Rodzajepodatków
75
Poszóste,jeżelidochódosiągaosobaprawna,topoopodatkowaniutrafiaonwza-
sadziedo„właścicieli”(udziałowców,akcjonariuszy)tejosobyprawnejwformiedy-
widendy.Osobyteosiągajądochództytułuudziałuwzyskachosobyprawnejimogą
byćpodatnikamiztegotytułu.Pojawiasięwzwiązkuztymdylemat,czyfaktopo-
datkowaniadochoduosobyprawnejmamiećwpływnawysokośćopodatkowania
„właścicieli”osobyprawnej.Jeżeliustawodawcaprzyopodatkowaniuudziałowców
bądźakcjonariuszyniebierzepoduwagętego,żechodzituoopodatkowaniedocho-
du,któryjużwcześniejbyłopodatkowanyjakodochódosobyprawnej,anastępnie
podlegatylkodalszejdystrybucji,wówczasdochodzidopodwójnegoopodatkowania
wsensieekonomicznym,tj.tensamdochódopodatkowanyjestkolejnonaimięróż-
nychpodmiotów.Jeżeliustawodawcafakttenuwzględniaiwjakiśsposóbobciążenie
podatkoweudziałowcówbądźakcjonariuszyredukuje,mamydoczynieniazograni-
czeniembądźeliminacjąpodwójnegoekonomicznegoopodatkowania.
4.Podatkikonsumpcyjne
Podatkiodwydatków(konsumpcji)sątotakiepodatki,którewliczanewcenęto-
warówiusługobciążają–zekonomicznegopunktuwidzenia–nabywcówtych
towarówiusług(awięckonsumpcję).Formalniejednakpodatnikamisąproducenci
(względnieimporterzy)orazsprzedawcytowarówalbousługodawcy.Paradoksalnie,
wbrewintuicjijęzykowej,podatnikaminigdypraktycznieniesąkonsumenci,aleci,
którzysprzedająimtowarybądźświadcząusługi.Wwypadkupodatkówkonsump-
cyjnychzjawiskoprzerzucalnościekonomicznegociężarupodatkuwystępujewnaj-
większymnasileniuijestwręczzaprogramowaneprzezustawodawcę
3.
Konsumentdóbriusługniejestpodatnikiemwświetleprzepisówprawapodatko-
wego,gdyżnieciążynanimobowiązekpodatkowy.Obowiązekpodatkowyjestzaś
definicyjnącechąpodatnika.Podatnikmożebyćwyłączniepodatnikiemnrzeczy-
wistym”.To,costaniesięzespoczywającymnańnamocyobowiązkupodatkowego
ekonomicznymciężarempodatkowym,jestzpunktuwidzeniaprawapodatko-
wegokwestiąindyferentną.
Współcześniemożnawskazaćdwiepodstawoweformyopodatkowaniakonsumpcji-
podatkiobrotoweorazakcyzy.Podatekobrotowymanajczęściejcharakterpodatku
powszechnegoijednocześnie-wEuropie,atakżewwielupaństwachpozaeuropej-
skich-formępodatkuodwartościdodanej(VAT).Podatekakcyzowydotyczywybra-
nychtowarów,najczęściejpowszechnegoużytkualboteżuważanychzaluksusowe.
Zaletąpodatkówkonsumpcyjnych,zaliczanychdopodatkówpośrednich,jestto,
żesąone-zpsychologicznegopunktuwidzenia-mniejodczuwalneprzezosoby,
3B.Brzeziński,Prawo...,s.175in.
