Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Niniejszy,czwartytomPolsko-niemieckichmiejscpamięcijestraczejkomentarzem
niżkontynuacjątrzechpoprzednich.Wspólne,osobneiparalelnemiejscapamięci
opisywanownichwoparciuometodologięłączącąkulturoznawcząrefleksjęnad
pamięciązbiorowązhistoriąwzajemnychoddziaływańwujęciuKlausaZernacka
(Beziehungsgeschichte)ihistoirecroisée.Autorzyzkilkukrajów,reprezentującyróżne
dziedzinyhumanistykiiróżneszkołybadawczezgodzilisię,niebezgorącychnieraz
sporów,nawspólnądefinicjękluczowychpojęć.Dotychostatnichnależątytuło-
wemiejscapamięci,czyliwydarzenia,artefakty,postacieimiejscatopograficzne,
którewpływałynakształtowaniesiętożsamościgrupowych.Mimożezałożeniem
wstępnymbyłoistnieniedwóchdużychzbiorowości-PolakówiNiemców,zktó-
rychkażdaposiadawłasny,specyficznysystemwyobrażeńoprzeszłości-przed-
miotemanalizybyłytakżeinaczejdefiniowaneidentyfikacjewobrębietychzbioro-
wości:związanezregionem,płcią,wiekiem,zawodemiinne.Zebranewpierwszych
trzechtomachnaszejpublikacjifenomenyujętezróżnychperspektywskładająsię
nahistorycznyszkicpolskichiniemieckichkulturpamięci.Niechodziłooopisanie
ichobecnegostanu,aleoprzedstawieniehistorycznegorysu,traktującegonarów-
niodległe,czasemwygasłetradycjeinajnowszewydarzenia.Przyjęcieperspektywy
bilateralnejpozwoliłonawmiaręświadomąikontrolowanąselekcjęmateriału,któ-
ryjestprzecieżtrudnydoogarnięcia.Aleograniczeńilukwtakimprzedstawieniu
historiirelacjipolsko-niemieckichjestzpewnościąwięcej.Wynikająonenietylko
zprzyjętychprzeznasnarodowychram,aleizfaktu,żeodwołujemysięprzede
wszystkimdorefleksjinadpamięciązbiorową.
Świadomośćtychograniczeńbyłanajważniejsząpobudkądowłączeniado
Polsko-niemieckichmiejscpamięcitomuozupełnieinnymcharakterze.Choćwdal-
szymciąguwcentrumzainteresowaniaznajdująsiękulturypamięci,pytaniasta-
wianeprzezautorówzebranychtuartykułówsąodmienne.Różnesątakżeprzyjęte
przeznichperspektywybadawcze.
Częśćpierwszaniniejszegotomuzostałapoświęconageograficznymimetodolo-
gicznymgranicombadańnadpamięciązbiorową.MartinAust,nawiązującdostano-
wiskaMichaelaWerneraiBénédicte’aZimmermanna1,opowiadasięzaśmielszym
1MichaelWerner,BénédicteZimmermann,Delacomparaisonàl)histoirecroisée,Paris2004(Le
Genrehumain,42).
