Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
A.Kałaska,P.Przybyłowski,Pomiarjakościżyciawświetlewskaźników…
żyćikorzystaćzewszystkichsobieznanychwalorówśrodowiska,taksamojakty,
albojeszczelepiej”63.
Antropocentrycznysystemwartości,którywsposóbpozytywnyoceniaproces
zmian,stanowiącychistotęrozwojusamopodtrzymującegosię,obejmujeprzede
wszystkimtroskęimyślenieojakościżyciaobecnychiprzyszłychpokoleń.Istotę
samopodtrzymywaniaokreślazbiórzasad,którejąokreślają:zasadasprawiedli-
wości(wewnątrzpokoleniowejimiędzypokoleniowej)orazzasadanieprzekraczania
granic.Zasadasprawiedliwościokreślaobowiązekrównegodostępudośrodowiska
zsilnympostulatemjegoochrony.Zasadataokreślaprawodorównegodostępudo
środowiskatraktowanegowkategoriachsprawiedliwości:międzypokoleniowej,
międzyregionalnejimiędzygrupowejorazrównoważeniaszansmiędzyczłowie-
kiemaprzyrodą64.ZasadasprawiedliwościzostaławymienionawDeklaracjizRio
jakotrzecia:nnależyprawodorozwojuegzekwowaćtak,bysprawiedliwieuwzględ-
nićrozwojoweiśrodowiskowepotrzebyobecnychiprzyszłychpokoleń”65.
Drugazasadaokreślanieprzekraczalnośćgranicwaspekcieodpornościśrodo-
wiskananiszczącądziałalnośćczłowieka.Chodzizatemoto,abywymócrespekto-
wanieprawneiadministracyjnewkontekścieingerencjiwśrodowisko.Degradacja
środowiskaorazzwiększaniegranicodpornościśrodowiskaprzyrodniczegopowin-
nybyćrekompensowaneprzezsprawców.Niedopuszczalnajestrównieżpraktyka
kupowaniaprawadoprzekroczeńpojemnościasymilacyjnejśrodowiska.Według
Borysatakiesytuacjepowinnymiećcharakternadzwyczajny.
Rozwójzrównoważonywkontekścienowegoparadygmatujesttontakiproces
zmian(rozwój),któryrealizujecechęzrównoważeniaocenianąpozytywniezpunktu
widzeniaconajmniejantropocentrycznegosystemuwartości”66.
Zasadataokreślarównowagęwposzanowaniukapitałów:ludzkiego,przyrod-
niczegoiekonomicznego.
Zrównoważonyrozwójopierasięnatrzechzasadach:
•integralnościładów-czyliochroniekapitałuspołecznego,gospodarczego,przy-
rodniczego,kulturowego;
•subsydiarności,oznaczającejdecentralizacjędecyzji,dotyczącychochrony
środowiska,którepowinnybyćpodejmowanenaniższymszczeblu;
•zrównoważonejpartycypacji,czylipowiązaniamiędzypokoleniowego.
Interpretacjązrównoważonegorozwojujesttworzenietrzechładów:społecz-
nego,gospodarczegoiśrodowiskowego.Wliteraturzeprzedmiotuwyodrębniane
sądodatkowełady:instytucjonalno-politycznyorazładprzestrzenny.Warto
nadmienić,iżużywającwniniejszejpracypojęcianzrównoważonyrozwój”,
63OurCommonFuture,[w:]T.Borys,nWarunkibrzegowe”ekonomiizrównoważonego
rozwoju.Ekonomiazrównoważonegorozwojuwświetlekanonównauki,B.Poskrobko
(red.),WyższaSzkołaEkonomiczna,Białystok2011,s.55.
64T.Borys,Wskaźnikizrównoważonegorozwoju,EkonomiaiŚrodowisko,Warszawa-
Białystok2005,s.46.
65http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/inne/1992.html,dostępzdnia23.07.2018.
66T.Borys,op.cit.,s.47.
