Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Przyjętaperspektywabadawcza
klarowneteopolityczneuzasadnieniepotrzebyistnieniasiłniepaństwo-
wychiograniczonościmożliwościwspółczesnychpaństw
16
maniezwykle
uniwersalistycznycharakter.Alewłaśnieuniwersalistycznepierwiastki
znajdziemywponadnarodowości.
Zastanawiającsięnadkategoriamiaktorówwystępującychwintegra-
cjieuropejskiej,możnaposłużyćsiętypologiązaproponowanąprzezJean-
LouisaQuermonne,którywyróżniłtrzytypytakichaktorów:
1)aktorzypaństwowi(stateactors),którymisąpaństwaczłonkowskie;
2)aktorzyponadnarodowi(supranationalactors),doktórychzaliczyłin-
stytucjeUE(KomisjęEuropejską,ParlamentEuropejski,Europejski
TrybunałSprawiedliwościitd.);
3)aktorzyniepaństwowi(non-stateactors)
17
,czylinp.grupyekspertów,
komitetyspecjalistyczne(wramachkomitologii
18
),frakcjepolityczne
wParlamencieEuropejskim
19
.
Stosującmodelrozszerzonejtypologiiaktorów,możemyprzyjąć,że
pierwszągrupęstanowiąaktorzysubnarodowi
20
(regiony,samorządy,mia-
sta,organizacjepozarządowe,think-tanksitd.).Drugagrupaaktorównaro-
dowychskładasięzaktorówpaństwowych(państwaiwichimieniurządy
16
Jeżelijeszczewtychpaństwachdajeosobieznaćnacjonalizm,toJ.Ratzingerjestpewien,
żestanąoneprzeciwkoprzyszłościEuropy.
17
Wstosunkachmiędzynarodowychdonon-stateactorsnależyzaliczyćmiędzynarodowegru-
pyprzestępcze,grupyuzbrojone,takżeocharakterzebojówek,ugrupowaniaterrorystyczne,pry-
watneprzedsiębiorstwazbrojeniowelubzajmującesięszerokopojętymbezpieczeństwem(Private
MilitaryandSecurityCompanies–PMSCs),międzynarodoweorganizacjepozarządowe(International
Non-GovernmentalOrganisations–INGO),organizacjebiznesowe,organizacjereligijneitd.Wwielu
kwestiachnon-stateactorssąbardziejwpływowiniżrządycentralne.Tegotypuaktorzy–samialbo
wpołączeniuzinnymiaktorami–mogąmiećmaterialnywpływnanarodoweinteresyicelepolityki
zagranicznejpaństwa.Przykładowo1/3budżetuUSAwIrakujestzwiązanazumowamizawartymi
zPMSCs.Zob.B.Perrin,TheThreatandOpportunityofNon-StateActorstoaConservativeForeignPolicy,
C2C–Canada’sJournalofIdeas2007,vol.1,no.2,online:c2cjournal.ca/public/articles/28.Thomas
Gehringdonon-stateactorszaliczatakżeniektóreinstytucjewspólnotowe,jak:KomisjęEuropejską
orazEuropejskiTrybunałSprawiedliwości.Instytucjesątakżespecyficznymiaktoramiwewnątrz
WspólnotEuropejskich.Ponadtowprowadzapojęcieunitaryactors,którymisąpaństwaczłonkowskie
Wspólnot,pomimożedziałająprzypomocydużejliczbyaktorówsubnarodowych(sub-unitactors),
którymisąnp.bankinarodowe,sądyitd.T
.Gehring,IntegratingIntegrationTheory:Neofunctionalism
andInternationalRegimes,Firenze1995,s.20.
18
NatematkomitologiizobaczszerzejwrozdzialeIII.
19
J.-L.Quermonne,KeyConceptsinPoliticalScienceandTheirApplicationintheStudyofEuropean
Institutions(w:)PoliticalScienceandEU-RelatedStudies,ed.K.Sobotka,Łódź2000,s.17–18.
20
Aktorzysubnarodowioperująnietylko,jaktwierdząL.HoogheiG.Marks,napoziomie
narodowymiponadnarodowym,aletakże–icochybanaturalne–naswoimpoziomiesubnarodo-
wymoraztransnarodowym,bowiem,jakzauważono,mogątworzyćoneorganizacjetransnarodowe.
L.Hooghe,G.Marks,Multi-LevelGovernanceandEuropeanIntegration,Lanham2001,s.4.
31
