Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Terminikoncepcje„ponadnarodowości”wstudiacheuropejskich
–przekraczająprógjednostkowościidziałająwsposóbsieciowy(stowa-
rzyszony),stająsięnowym,alternatywnymobiegieminformacjiiźródłem
naciskupolitycznegonapoziomieponadnarodowym(...)”
12
.
ZkoleiJosefRatzingerjeszczejakoprefektwatykańskiejKongrega-
cjids.NaukiWiary,trafniedostrzegającwspółwystępowanieróżnychak-
torów,czyliwielowymiarowośćinstytucjonalną,twierdził,żeponadna-
rodoweinstytucjepolityczne,gospodarczeiprawnesąkonieczne,Unie
mogąjednakmiećznaczeniairangijakiegośsupernarodu,leczprzeciwnie,
winnyprzywrócićposzczególnymregionomEuropyumocnionejeszcze
bardziejichwłasneobliczeiznaczenie.Instytucjeregionalne,narodowe
iponadnarodowewinnytaksięwzajemnieprzenikaćizazębiać,abyzo-
stałwykluczonyzarównowszelkicentralizm,jakipartykularyzm.Przede
wszystkimzaśpowinnosięożywićnanowoitowwielkimwymiarzejaw-
nąwymianęijednośćwwielościpoprzezreligijneikulturalneinstytucje
orazsiłyniepaństwowe”
13
.J.Ratzingertrafnieoceniapotrzebęniemalsy-
stemowejwspółzależnościinstytucjinarodowych(państwowych),regio-
nalnychiponadnarodowychwEuropie,costanowioglądniemalneofunk-
cjonalistyczny,gdyżwłaśnieneofunkcjonaliścizakładająsilnesplataniesię
interesówaktorównarodowychiponadnarodowych.Wartozwrócićtakże
uwagęnaRatzingerowskiepojęciesiłniepaństwowychjakopozytywnych
czynnikówjedności,szczególniegdywspółwystępująonezinstytucjami
religijnymiorazkulturalnymi.TeUsiłyniepaństwowe”totakżem.in.in-
stytucjeponadnarodowe
14
,októrychpiszeprefekt.UJeżelitejednościkul-
turowe[tutajmowaoinstytucjacheuropejskichwowieleszerszymzna-
czeniuniżobecnie,amianowicieouniwersytetach,zakonach,soborachitd.
–przyp.J.R.]jakożywotne,niepaństwowerzeczywistościnieumocniąsię
zdecydowanie,to(...)czystopaństwoweiekonomicznemechanizmynie
będąwstanieprowadzićostateczniedoniczegopozytywnego”
15
.Tobardzo
12
K.Szczerski,Dynamikasystemueuropejskiego.RozważaniaonowymkształciepolitykiwUnii
Europejskiej,Kraków2008,s.160.WartoodnieśćsięteżdopropozycjiA.Zadochina,którywśród
aktorówpostrzegadodatkowotakiekategorie,jak:partiepolityczne(np.europejscyprawicowi
radykałowie),ruchyspołeczne(np.Greenpeace,LekarzebezGranic,AmnestyInternational),diaspo-
ryetniczne.A.Zadochin,GlobalizacjainacionalnyjeintieriesyRosii,Obozriewatiel2001,nr1,cyt.za:
A.Stachurska-Geller,InteresnarodowywrosyjskiejmyślipolitycznejnapoczątkuXXIwieku,Międzyna-
rodowyPrzeglądPolityczny2008,nr22,s.223.
13
J.Ratzinger,Kościół–Ekumenizm–Polityka,Poznań–Warszawa1990,s.269–270.Por.także:
R.Potocki,EuropaJosephaRatzingera,Atheneum2010,nr23,s.252.
14
PrzecieżtakżeKościółkatolickijestjednąznajstarszychinajwiększychinstytucjiponad-
narodowychnaświecie.
15
J.Ratzinger,Kościół...,s.270.
30
