Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podsmokiemznajdujesięmimośrodowowyciętyokrągłyotwór,wktórym
Wokół
ukazująsięfazyksiężycanamalowanenaspodniejtarczy-gdyksiężycjest
zagadnień
wpełni,pojawiasięludzkamaskalObietarczesąruchome:wierzchniawyko-
formy…
nujepełenobrótwciągurokuzwrotnikowego,spodniawciągumiesiąca
zwrotnikowegolWierzchniazaopatrzonajestwewskazówkęSłońca,spodnia
wewskazówkęKsiężycalWgórnychnarożnikachplanetarium,pootwarciu
drzwiczekukazująsięscenaZwiastowania(zlewej)iPokłonuTrzechKróli
(zprawej)lKwadratowatablicadrugiejkondygnacjimaidentycznykolorizdo-
bieniaramjaktablicadolnej,przyczymwgórnejpolapomiędzyramąatarczą
wypełniająsrebrnegwiazdyl
Trzeciąkondygnację(ill8)stanowiądwiepółkolistesceny,usytuowane
jednanaddrugąorazdwukondygnacyjnaścianaoschodkowowyniesionych
bocznychpolach,przypominającychszczytykamieniclNadolnejnadwieszo-
nejnadplanetariumestradziepojawiająsię,wchodzączprawejstronyiznika-
jączlewej,figury12apostołóworazŚmierćzkosą,nagórnejzaśczterejewan-
geliści,wchodzączprzeciwnejstronylPostacinaobukondygnacjachobracają
siętwarzamiwkierunkuwidzówlPrzydrzwiach,przezktórepostaciewchodzą
naestradę,oraztych,zaktórymiznikają,pełniąwartęaniołowie(ugóry)idia-
koni(udołu)lLicaestradujętesąoddołuarkadkowymfryzem,ponadtolico
górnejestradyorazpoziomyodcinekścianywieńczykrenelażlEstradymają
barwęróżuangielskiego;zdobiąjeciemnobłękitnemotywyornamentalne,
takiejaknaramachkalendariumiplanetarium;ścianajestciemnobłękitna
zesrebrnymigwiazdamilWzwieńczeniu,poobustronachDrzewaWiado-
mościDobregoiZłego,któreoplatawążzgłowąkobiecąwkoronie,stoją
AdamiEwalDziękiramionomporuszanymmechanizmempierwsirodzice
oznajmiająupływkwadransówigodzin-Adamuderzamłotkiemwdzwonek
zawieszonynadrzewie,natomiastEwapociągazasznurekdrugiegodzwonkal
Pojawianiesięfigurbyłoskorelowanezdźwiękamimuzyki:fanfarami,dzwon-
kamiihymnemdoMariilSpektaklrozgrywałsięwpołudnie;rozpoczynał
na1,5minutyprzeddwunastąitrwał3minutyl
ZegarfunkcjonowałdopołowyXVIwl:w1553rlodnotowanoostatniązapłatę
dladzwonnikazaustawieniemechanizmu,natomiastz1595rlpochodziinfor-
macja,żebyłwówczasoddawnazepsuty21lWpóźniejszymokresiekilkakrotnie
pojawiałysiępropozycjenapraw,leczkonkretnychdziałańniepodjęto22l
W1944rlzegarzdemontowanoizabezpieczonopozaGdańskiemlWojnę
przetrwałypoważnieuszkodzonetarczekalendarium,planetariumiściana
trzeciejkondygnacjilZbogategorzeźbiarskiegowystrojuzegarazachowały
sięjedynie,choćzubytkami,wyobrażeniaflankującedolnąkondygnacjęoraz
znakWagizkręguzodiakalnego23;resztaznanajestzopisówi,wniewielkiej
21AlJanuszajtis,Zegarastronomiczny…,sl12;idem,Gdańskiezegary.…,sl38l
22AlJanuszajtis,Zegarastronomiczny…,sl12-13;idem,Gdańskiezegary…,sl38-39l
23Stanprzedrekonstrukcjąbrakującychelementówukazująfotografiepublikowaneprzez
AlJanuszajtisa,Zegarastronomiczny…,ill19-26lPrzeddrugąwojnąświatowąistniałyjeszcze
15
