Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Andrzej
mierze,zdjęć24lWlatach1987-1997zegarzrekonstruowanowrazzbrakują-
Woziński
cymipartiamidekoracjifiguralnej25lZewzględunaznikomośćprzekazówiko-
nograficznych,uzupełnieniasądośćswobodnąinterpretacjąrestauratorówl
Formalno-stylistyczneaspektywystrojuzegaramożnazatempoddaćana-
liziewbardzoograniczonymzakresielZachowanerzeźbyodznaczająsięnie
najwyższympoziomemartystycznym,niemniejsąbardzointeresującewkon-
tekściedatypowstaniazegara,atakżedlatego,żestanowiąjedenzbardzonie-
licznychdokumentówrzucającychświatłonaobliczegdańskiejplastykituż
popołowieXVwl26
Czteryniemalpełnoplastycznepostacieumieszczonesąwwąskich,płyt-
kichwnękachpoobustronachkalendariuminachylonejnadnimścianki
ozdobionejgwiazdami27lMężczyźnistojąlekkoprzygarbieni,tyłemprzylega-
jącdołukiemwygiętychścianniszyiopierającstopynapochyłympodłożu
(ill9)lOsobliweustawieniepostaciwprowadzaelementnapięciaidwuznacz-
nościlZjednejstronyprzypominająfiguralnewsporniki,zdrugiejjednak,
pomimoograniczonejprzestrzeniipewnegoskrępowania,pozyichsąstabilne
idosyćswobodne:mężczyźniwgórnejpartii,dmącwtrąby,wystawiająręce
pozawnękiijednocześniebezwysiłkuwspierająwyższąkondygnacjęzegara;
poniżejchłopiecwkoronie,zuśmiechemnatwarzy,niewymuszonymgestem
wskazujetyczkąmiejscenatarczykalendariuml
OpracowanierzeźbjestpowściągliwelNiecodosadniejscharakteryzowane
sątwarze,natomiastpozostałepartiepotraktowanesąwsposóbsyntetycznyl
Biorącpoduwagęczaspowstaniazegara,stwierdzićnależy,iżformęoraz
styltychwizerunkówcechujeanachronizmlNajbliższeanalogiepochodzą
oryginalnefigurydwóchaniołóworazAdamaiEwy,obecniezaginione,októrychwspomi-
nająAlSchmidt,DieastronomischeUhr…,sl390,ill,orazW
lDrost,KunstdenkmälerderStadt
Danzig…,sl142,ill155l
24StanzegaraprzedewakuacjąukazujedokumentacjasporządzonaprzezJakobaDeurera,
ArchiwalnefotografieirysunkizabytkówarchitekturyidziełsztukiGdańskawykonanewlatach
1942-1944(ArchiwumPaństwowewGdańsku,sygnl1629/18),fotl172-181l
25Dokumentacjaopisowaifotografcznazprzebieguprackonserwatorskichprzygotyckiejobu-
dowiezegaraastronomicznegozlat1464-1470wBazyliceMariackiejwGdańsku,oprlAlBanach,
czlI:Gdańsk1988,czlII:Gdańsk1990(maszynopiswarchiwumBazylikiMariackiejwGdań-
sku);DokumentacjakonserwatorskamałejtarczyzewnętrznejzegaraastronomicznegozBazyliki
mariackiejwGdańsku,oprlJlKorcz,Toruń1991(maszynopiswarchiwumBazylikiMariackiej
wGdańsku);AlJanuszajtis,Zegarastronomiczny…,sl5,21nnl
26Rozwijamtutajspostrzeżeniazamieszczonewmojejnieopublikowanejwcałościrozprawie
doktorskiej:PóźnogotyckarzeźbadrewniananaPomorzuWschodnim(mpspracydr,Biblioteka
InstytutuHistoriiSztukiUniwersytetuAdamaMickiewiczawPoznaniu),Poznań1996,sl33-38
orazweseju:RzeźbaXV-XVIwieku,[w:]AureaPortaRzeczypospolitej.SztukaGdańskaodpołowy
XVdokońcaXVIIwiekulKatalogwystawy,redlT
lGrzybkowska,MuzeumNarodowewGdańsku,
maj-sierpień1997,tl1,sl103l
27Rzeźbydolnejkondygnacjiwykonanesązdrewnadębowego,natomiastznakizodiaku
zlipowego,oczymświadczyjedynyzachowanyzoryginalnegozespołuznakWagi;polichro-
miawtechnicetemperytłustejpołożonajestnazaprawiekredowo-klejowej,Dokumentacja
opisowa…,czlI,sl8l
16
